Koekelberg

In de 19de eeuw vestigden fabrieken (steenbakkerijen, metaalgieterijen) en diverse nijverheden (weefateliers, ververijen, leerlooierijen, distilleerderijen, brouwerijen) zich in de omgeving van de Paruckbeek en de vijvers. Deze ambachtelijke en industriële activiteiten trokken een gestaag toenemende arbeidersbevolking aan.

Vooral de 19de eeuw was de bloeiperiode van de Koekelbergse bieren met de vestiging van twee brouwerijen die op korte tijd een spectaculaire groei kenden en overschakelden van ambachtelijke op industriële productie. De brouwerijen De Boeck, gebouwd tussen 1877 en 1897, produceerden lambiek, faro, huishoudbier, bruin bier en blond bier. De Grande Brasserie de Koekelberg, in bedrijf sinds 1887 op het plateau van Koekelberg (Vrijheidslaan), was een van de eerste brouwerijen, naast Wielemans-Ceuppens in Vorst, die ‘pilsner’ of pilsbier begon te brouwen.

In 1896 vestigde zich een industriële koekjesbakkerij, opgericht door drie Brusselse pasteibakkers, op het plateau van Koekelberg. Onder de naam Manufacture de biscuits et desserts Victoria produceerde ze naar Engels voorbeeld diverse soorten koekjes: boudoirs, makarons, petits-beurre... In 1916 ontwierp architect Arthur Pladet de plannen voor een volledig op elektriciteit werkende chocoladefabriek. Tijdens het interbellum, rivaliserend met Côte d’Or, stelde Victoria tot 1.500 personen tewerk. De Expo 1958, met het indrukwekkende Victoriapaviljoen, betekende het hoogtepunt van het bedrijf, alvorens het in 1970 werd overgenomen.