Wevelgem
Wevelgem - met deelgemeenten Gullegem en Moorsele - wordt vooral geassocieerd met het rijke vlasverleden. Er werd al vanaf de 16de eeuw intens vlas geteelt en verwerkt. Toen was er nog een rootverbod van kracht in de Leie. Na de Franse Revolutie werd dit verbod afgeschaft en begon het intensieve roten op de Leie. Het zwingelen en verder weven van vlas tot linnen werd de belangrijkste huisnijverheid.
Rond 1800 leek het er even op dat de traditionele linnennijverheid voor het katoenweven zou moeten zwichten. Louis Gustave Delecroix was waarschijnlijk de eerste textielfabrikant in Wevelgem. Hij richtte zich op de katoenweverij en later ook katoenspinnerij. Het katoen werd voornamelijk verkocht aan de Gentse katoendrukkerijen, niet verwonderlijk gezien de familiebanden die Delecroix via zijn vrouw met de Gentse industriëlen had. Omdat katoen weven ietwat beter betaalde dan linnen, schakelden velen in de huisnijverheid over. In 1810 was er een eerste textielcrisis, waarbij Delecroix overkop ging. Veel katoenwevers schakelden weer over op linnen, maar daarvan was de prijs gedaald en de vraag sterk afgenomen. De fabriek werd een jaar later weer opgestart, maar ging in 1818 opnieuw failliet.
Rond 1850 werd resoluut ingezet op vlasvezelbereiding en mechanisatie. In 1867 ontwikkelden de broers en werktuigkundigen Constant en Jozef Vansteenkiste de eerste stoomzwingelarij in de gemeente. De stoomturbine van de zwingelarij zou later ook een dynamo aandrijven. De opgewekte elektriciteit werd gebruikt om enkele straten te verlichten. Ze experimenteerden ook met het warmwaterroten en bouwden de eerste kunstmatige warmroterij rond 1911. Het inwonersaantal van de gemeente evolueerde mee met het succes van de vlasnijverheid. Wevelgem was een belangrijk centrum voor de koop en verkoop van vlasvezels. De vlasmarkt werd bijna dagelijks gehouden. Hiervan getuigt het onroerend erfgoed in de gemeente nog sterk: overal zie je de typische woningen van vlaskoopmannen.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog bleef de vlasnijverheid overeid. Op de grens tussen Wevelgem en Bissegem legden de Duitsers in 1916 een vliegveld aan. Dit werd een vliegschool van de Belgische Krijgsmacht na de oorlog. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het gebruikt door zowel de Duitse als de Geallieerde luchtmachten. Nadien werd het opnieuw eigendom van de Belgische luchtmacht.
Na WO II verloor de werkgelegenheid in de vlasnijverheid eerst langzaam, maar steeds sneller aan terrein door de toenemende mechanisering en buitenlandse concurrentie van goedkoop vlas. Vandaag is er grotendeels overgeschakeld op andere industrietakken, al zijn nog enkele vlasbedrijven actief.
Actoren
Wie heeft iets?
Verwante publicaties
Titel | Auteur | Jaar | |
---|---|---|---|
100 jaar vliegen in Wevelgem-Kortrijk | Guido BOUCKAERT | 2016 | Bekijk de publicatie |
Bedrijf Gheysens, Moorselestraat te Wevelgem | Jacques DEBROUWERE | 2017 | Bekijk de publicatie |
Bouwen door de eeuwe heen in Vlaanderen. Inventaris van het bouwkundig erfgoed. Provincie West-Vlaanderen. Gemeente Wevelgem. Deelgemeenten Wevelgem, Gullegem en Moorsele. Inventarisatieperiode 2003-2004. | s.n. | 2004 | Bekijk de publicatie |
De dertien Wevelgemse Vlascoöperatieven 1 | Leon VANSTEENKISTE LEON | 1998 | Bekijk de publicatie |
De dertien Wevelgemse Vlascoöperatieven 2 | Leon VANSTEENKISTE LEON | 1998 | Bekijk de publicatie |
De familie Defrancq te Wevelgem, vlassers en schilders | Joseph HEYTENS | 1997 | Bekijk de publicatie |
De geschiedenis van de Wevelgemse brandweer 1795-1994 | Philippe HAEYAERT | 1994 | Bekijk de publicatie |
De geschiedenis van de Wevelgemse brandweer 1795-1994 (2) | Philippe HAEYAERT | 1995 | Bekijk de publicatie |
De ijzeren weg in Wevelgem | Rudy NEVE | 1994 | Bekijk de publicatie |
De industrialisatie van de vlasnijverheid in Zuid-West-Vlaanderen | Dries CLAEYS | 2013 | Bekijk de publicatie |
De vlascommerce te Wevelgem | Didier STRAGIER | 1989 | Bekijk de publicatie |
Na acht jaar gedwongen stilstand en na twee jaar restauratie: Vanbutseles molen te Wevelgem opnieuw in werking | Herman VANHOUTTE | 1997 | Bekijk de publicatie |
Stenen stellingmolens in West-Vlaanderen. Molen Denys in Wevelgem: een dossier van behoud en reconversie tot onderhoud | Pascale DENYS | 1992 | Bekijk de publicatie |
Van Flug-platz tot Airport. De geschiedenis van het vliegveld Bissegem-Wevelgem 1916-1990 | E. VANACKERE | 1991 | Bekijk de publicatie |
Van katoenfabriek tot brouwerij, de Industriële revolutie te Wevelgem begin 19e eeuw | Ludo VANHOVE | 2000 | Bekijk de publicatie |
Vanbutseles molen te Wevelgem opnieuw actief | Herman VANHOUTTE | 1997 | Bekijk de publicatie |
Locaties
Verwante gemeentes