Zottegem

Reeds halverwege de 18e eeuw had Zottegem een centrale functie voor de omliggende deelgemeenten, waar heel wat handels- en ambachtsactiviteiten met plaatselijk karakter geconcentreerd waren. De echte economische bloei van Zottegem begon pas toen er spoorlijnen door Zottegem werden getrokken. In 1867 werd de spoorlijn tussen Gent en de Waalse steenkoolbekkens aangelegd, in 1875 de lijn Aalst-Zottegem-Ronse. Met het station verschoof het centrum van de gemeente ook. In Zottegem vestigden zich enkele grote breigoedfabrikanten zoals de Sanitary, Schockaert-Smeets, Cousy, Moreels ...

Een deel van de gebouwen van de Sanitary Underwear Company (gekend als 'Sanitary') kregen een herbestemming als administratief centrum voor de gemeente. Dit gebouw was één van de eerste betonnen constructies in België. Het gebouw bevat ook nog twee Lancashire scheepstoomketels, gebouwd in 1909. Deze stoomketels werden tijdens de renovatie in ere hersteld. Bezoekers kunnen nu een wandeling door het ketelhuis maken.

De huisnijverheid bleef lang een grote rol spelen in Zottegem. Vele meisjes en vrouwen naaiden lederen handschoenen binnen een uitbestedingsysteem. De ondernemer voorzag leer en het noodzakelijke gereedschap en de vrouwen vervaardigden hiermee handschoenen, die ze dan terugbezorgden in ruil voor een betaling. De familie Schollaert schonk een collectie machines, handwerktuigen en handschoenen aan de stad. Deze kan je zien in de 'Handschoenkamer' in het Museum voor Folklore (ook de hoedenmakers komen in het museum aan bod).

Zottegem telde ooit 12 brouwerijen, waaronder de brouwerij Crombé (nu ontmanteld), brouwerij de Toekomst (technische installatie verwijderd) en het bekende stadsgezicht brouwerij de Klok (kreeg een herbestemming en bevat nu verschillende loftwoningen). In 1928 werd de koffiebranderij Hoorens er opgericht. In de deelgemeente Erwetegem bestond tot 1949 een machinale klompenmakerij. Sindsdien is dit een ijzergieterij. In Strijpen is dan weer de ijsfabriek, fruit- en koelruimten De Looze, opgericht in 1924 en gesloten sinds 1966. De technische installatie zou nog twee Lebrun-compressoren, pekelkuipen en enkele buizenstelsels bevatten.

De gemeente heeft verschillende watermolens, waarvan er nu nog twee maalvaardig zijn: de watermolen Van den Borre in Strijpen en de Driesmolen in Velzeke (met bijzonder houten bovenslagrad). De Watermolen aan de Molenbeek in Elene is vandaag een Bistro, maar heeft wel nog een overdekt ijzeren bovenslagrad.