De Gentse industrie tijdens WO I
Het recentste nummer van @rchieflink, de driemaandelijkse nieuwsbrief van het Stadsarchief Gent, is volledig gewijd aan de Gentse industrie tijdens de Eerste Wereldoorlog.
In een eerste artikel bespreken Tim De Doncker en Pieter-Jan Lachaert de gebeurtenissen in de 'Puntfabriek' van Adolf Pernot-Minne in Gentbrugge. Het uitbreken van WO I had grote consequenties voor het bedrijf, waar naast de fabricatie van nagels en bouten ook draad werd getrokken. De fabriek werd volledig door het Duitse leger bezet, en in de Militär Drahtfabrik werd voortaan vooral prikkeldraad geproduceerd. Het werk werd eerst nog door Duitse arbeiders-soldaten, maar vanaf 1916 door verplicht tewerkgestelden uitgevoerd. Italiaanse, Russische en Franse krijgsgevangenen werkten er onder miserabele omstandigheden voor de Duitse oorlogsindustrie. Door een gebrek aan bronnen blijven deze krijgsgevangen arbeiders echter nobele onbekenden en hun geschiedenis een vergeten verhaal.
In een tweede bijdrage behandelt Erik Janssen het archief van de 'Tweede Sectie', dat wordt bewaard in het Koninklijk Legermuseum in Brussel. Het Belgische leger verzamelde tijdens WO I informatie over industriële locaties om ze te kunnen bombarderen als bleek dat ze werden ingeschakeld in de Duitse oorlogsindustrie. Heel wat namenlijsten van militairen die in de fabrieken werkten, werden zo verzameld. Nogal wat militairen lieten ook hun tekenkunsten de vrije loop en stuurden schetsen mee van de Gentse industriële vestigingen. Deze staten en tekeningen vormen een bijzondere bron vormen voor de studie van het Gentse industriële verleden, maar ze worden voorlopig nog maar weinig geconsulteerd. Het Legermuseum moedigt onderzoekers dan ook aan om deze bronnen te gebruiken.
Arnaud Charon (Algemeen Rijksarchief) wijst vervolgens op de verschillende archiefbestanden die informatie kunnen verschaffen over de deportatie van Gentse arbeiders in WO I. Zo vermeldt hij het archief van de 'Hoofdcommissie van Weggevoerden', het archief van de 'Commissie tot Onderzoek van het Volkenrecht', het archief van Jacques Pirenne en het archief van de Dienst voor Oorlogsslachtoffers.
Robin Debo (ETWIE) besluit het nummer met een korte bijdrage over het reilen en zeilen van de Gentse textielindustrie onder de Duitse bezetting tijdens WO I.
Wie interesse heeft in de nieuwsbrief @rchieflink kan lid worden van Gent on Files vzw, de vriendenvereniging van het Stadsarchief Gent. Meer informatie vind je op www.gentonfiles.be.