contact
MyEtwie
In de kijker

Domein 5-overleg: het verslag

Gepubliceerd op 08/03/2021
Categorie
Gereedschap houtbewerker_Unsplash_ETWIE

Op 23 februari was het zover: de jaarlijkse samenkomst over het immaterieel erfgoed van techniek, ambacht en vakmanschap voor de partners in het erfgoedveld. Erfgoedcellen, musea en dienstverlenende organisaties schoven aan de digitale tafel, klaar voor een frisse start om de lopende en toekomstige initiatieven rond dit immaterieel erfgoed te bespreken en inspirerende cases en voorbeelden te delen.

Het overleg is een samenwerking tussen ETWIE en Bokrijk | Vakmanschap & Erfgoed (voordien: CRAFTS.). Eerst gingen we in op wat de voorbije jaren reeds aan bod is gekomen in dit overleg. Het ging telkens om vier grote clusters: nieuws uit de erfgoedsector, publicaties, nieuws buiten de erfgoedsector en voorbeelden uit Nederland.

Domein 5 overleg deelnemers_ETWIE

Vervolgens werd er dieper ingegaan op de dienstverlening van de organisaties ETWIE en Bokrijk | Vakmanschap & Erfgoed, door respectievelijk Joeri Januarius en Phaedra Vanoppen. ETWIE, de Expertisecel voor Technisch, Wetenschappelijk en Industrieel Erfgoed is de landelijke dienstverlenende rol van het Industriemuseum. Een deel van onze dienstverlening is vraaggestuurd, en een deel wordt bepaald door de eigen vastgestelde prioriteiten in 2018 (nav het beleidstraject en stakeholdersbevragingen). Sinds 2019 werken we rond drie grote thema’s: textielerfgoed, academisch-wetenschappelijk erfgoed en bedrijfserfgoed. De ICE-werking van ETWIE staat opgenomen als een afzonderlijke operationele doelstelling. Onder meer de erfgoedzorgtrajecten vallen hieronder. Zo is sinds enkele jaren de klompengemeenschap onder coördinatie van ETWIE verenigd in een partnerschap, het Klompenforum Vlaanderen, met als doel het ambacht te borgen. Dit heeft geleid tot een erkenning op de Inventaris Vlaanderen voor het immaterieel cultureel erfgoed.

Een andere belangrijke ICE-dienstverlening is deze rond de beurzen voor het doorgeven van vakmanschap in een meester-leerling. Zo volgen we enkele trajecten van zeer nabij op, waaronder dat van Patrick Storme rond het ciseleren in de edelsmeedkunst.

In 2019 ging CRAFTS. van start als landelijke dienstverlenende rol voor vakmanschap en erfgoed in Vlaanderen, op initiatief van Openluchtmuseum Bokrijk. In datzelfde jaar startte ook een doorgedreven merkenoefening met betrekking tot de verschillende pijlers actief in Bokrijk rond vakmanschap. Als resultaat vond een naamsverandering plaats van CRAFTS. naar Bokrijk | Vakmanschap & Erfgoed vanaf januari 2021.

Vakmanschap & Erfgoed neemt een tweevoudige functie op wat betreft vakmanschap. De eerste is een platformfunctie in de breedte: Vakmanschap & Erfgoed neemt een megafoonfunctie op voor organisaties op verscheidene niveaus en vakmensen op het snijvlak met erfgoed, met oog op versterking van het vakmanschap, ook buiten muren van het erfgoed (vb. ondernemerschap). De tweede functie draait om een vraaggerichte dieptewerking voor de clusters 'hout' en 'historische restauratietechnieken landelijke architectuur'. Dit zal zich ook uiten in adviesverlening betreffende de nieuwe ronde vakmanschapsbeurzen. ETWIE blijft evenwel aanspreekpunt voor vakmanschappen waarvoor het reeds initiatief nemen in de vorige beleidsperiode.

Uiteraard vertrekt de dienstverlening van beide organisaties in eerste instantie vanuit de prioriteiten die gelegd worden.

Na een eerste vragenrondje blikte Sophie Muyllaert van Departement Cultuur, Jeugd en Media terug én vooruit op de meester-leerlingbeurzen. De voorbije twee rondes werd vakmanschap heel breed opgevat, wat resulteerde in diverse en vernieuwende trajecten. In 2020 volgde een evaluatiejaar met heel wat gesprekken en plaatsbezoeken bij meesters en leerlingen. In 2023 volgt een derde ronde met vernieuwd reglement. Die oproep zal deze maand nog gelanceerd worden.

Daarna was het tijd voor feest. Steven De Waele vertelde over 40 jaar Museum voor de Oudere Technieken, dat een van de grootste en meest volledige collecties gereedschappen in huis heeft. Conclusie: is er toekomst voor oudere technieken? Ja zeker!

Ook het Karrenmuseum mocht een verjaardag vieren. De voorbije 50 jaar evolueerde de hoofdzakelijk heemkundige collectie naar een kerncollectie rond smederij, wagenmakerij en lederbewerking. De toekomst heeft nog veel in petto wat betreft het uitbouwen van vakkennis en vakmanschap in relatie tot deze kerncollectie.

Karrenmuseum_ETWIE

“50 jaar Karrenmuseum: alvast geen oude k(n)ar!”

- Hugo Verhenne - Erfgoedcel TERF