In bedrijf... Nieuwe publicatie beschrijft industrieel verleden van Buggenhout
In Buggenhout heeft Heemkring Ter Palen het industriële verleden van de gemeente te boek gesteld. Recent rolde het boek 'In bedrijf... Bijdrage tot de studie van ondernemerschap, mechanisatie en economie in Buggenhout en Opdorp' van de persen. Steve De Maeyer, ondervoorzitter van de heemkundige kring, dompelde zich onder in de archieven om de industriële geschiedenis van de gemeente onder de loep te nemen en schetst in de publicatie de ontwikkelingen van de economie en de mechanisatie in de periode van 1830 tot 1980.
Ten tijde van de Belgische Revolutie stond Buggenhout nog nergens. De aanleg van wegen speelde een belangrijke rol voor de ontwikkeling van Buggenhout. De gemeente werd ook goed ontsloten werd door de omliggende spoor- en tramwegen. De komst van de 'ijzerenweg', die het dorp doorsneed, had echter ook een belangrijke impact op het dorpsleven. Via de treinen maakten de Buggenhoutenaars voor het eerst kennis met stoommachines, die weldra ook in de plaatselijke nijverheid zouden aangewend worden. Het boek heeft ook oog voor ander vervoer: de fiets, de hondenkar, de busdiensten en transportfirmas. Het boek vertelt ook hoe de elektriciteit langzaam heel de gemeente inpalmde. Want na de uitvinding duurde het soms nog jaren eer moeder de vrouw een pries ter beschikking had voor dat eerste elektrische strijkijzer of die fenomenale stofzuiger. En wist je dat ook elektriciteitscabines aan modetrends onderhevig zijn? Ondernemen vraagt ook om communicatie. Waar stond de eerste Buggenhoutse telefoon? En wanneer volgden de andere straten en wijken? Maar ook: waar kon je gaan bellen, voor iedereen een GSM had?
Bierliefhebbers komen ruimschoots aan hun trekken: het boek biedt informatie over de Buggenhoutse brouwerijen, de veranderingen in de brouwersstiel en het verdwenen beroep van biersteker. Het bekendste bedrijf in Buggenhout is wellicht brouwerij Bosteels, een familiebedrijf waar onder meer de Tripel Karmeliet wordt gebrouwen. Hoe overleefde de Buggenhoutse economie beide oorlogen? Ook dat komt ruimschoots aan bod. Inleveringen, grondstoftekorten, onzekere tijden: de ondernemers stonden voor grote uitdagingen. Konden ze die aan of gingen ze eraan kapot? Na de Tweede Wereldoorlog veranderde het economisch landschap grondig. Bedrijvigheid werd gepland op ontwerptafels, en dat was ook het geval in Buggenhout, waar een speciaal terrein ter beschikking van de industrie werd gesteld. Naast elektriciteit hadden de bedrijven behoefte aan gas, water, afvalverwerking...
Een aparte bespreking wordt in het boek gewijd aan de Kapelhoeve, waar een stukje Belgische landbouwgeschiedenis werd geschreven. Deze modelhoeve van de Belgische Boerenbond werd opgericht in 1927 op een ontbost deel van het Buggenhoutbos. Het landbouwdomein van 145 hectare, met zo'n 300 varkens en 40 koeien, kon dankzij een doorgedreven automatisering onderhouden worden door slechts vijftien personeelsleden. Bij het bedrijf hoorde ook nog een elektrische waterput, een graanmolen, een kookketel en kleine melkerij. Op basis van documenten uit het archief van de Belgische Boerenbond komt de geschiedenis van deze modelhoeve in dit boek voor het eerst aan bod.
Deelgemeente Opdorp vormde doorheen de geschiedenis een speciaal geval: daar was de bedrijvigheid het speelterrein van een familieclan. Het boek toont aan hoe de verschillende Opdorpse ondernemingen aan elkaar verwant waren, en hoe ze uiteindelijk ten onder gingen aan de veranderde tijden.
De titel van het boek verwijst naar de bedrijvigheid die Buggenhout heeft gekend: het verleden van machines, fabrieksgebouwen, schoorstenen en werkplaatsen. Anderzijds roept 'In bedrijf' ook de naarstigheid van de bevolking op. Het boek is als het ware een eresaluut aan de ondernemers van Buggenhout, zij die het economisch leven in een hogere versnelling stelden.
'In bedrijf' telt 270 bladzijden, verlucht met talrijke illustraties en fotos. Het boek kost 40 euro. Voor meer informatie en bestellingen: www.terpalen.be.