contact
MyEtwie
In de kijker

Nederlandse ambachten organiseren zich

Gepubliceerd op 30/05/2013
ambachtendag

Vorige week nam ETWIE deel aan de Ambachtendag in Utrecht, een organisatie van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed (VIE), daarbij ondersteund door het Fonds voor Cultuurparticipatie. Meer dan 120 ambachtslieden discussieerden op deze eerste ontmoetingsdag mee over de herwaardering van hun sector.

Terwijl de kunst en kunde van de Nederlandse ambachtsman onomstreden is, heeft het ambacht immers nog steeds last van een oubollig imago. Door de organisatie van de Ambachtendag hoopte het VIE een eerste aanzet te geven tot een krachtenbundeling en het ontwikkelen van gezamenlijke strategieën.

"Wereldwijd is sprake van een herwaardering van het ambacht," weet Ineke Strouken, directeur van het VIE. "In een tijd van globalisering zijn mensen weer op zoek naar eerlijke, handgemaakte en herkenbare producten met een eigen stempel. Daarin schuilt de kracht van het ambacht. Het ambacht vertegenwoordigt iets eigens en staat tegelijkertijd voor zorg, aandacht en kwaliteit. Nederland zou hier internationaal mee kunnen scoren. Toch zijn de ambachtsmensen nauwelijks vertegenwoordigd in het publieke debat, het ontbreekt ze aan een gezamenlijke stem. Vaak gaat het om kleine bedrijfjes. Reden genoeg om het initiatief te nemen om gezamenlijk op te trekken." In Utrecht werd, naar Engels voorbeeld, gesproken over de oprichting van een Crafts Council. Niet alleen kunnen de ambachtsmensen dan krachtiger hun stem laten horen. Ze kunnen ook gezamenlijk initiatieven ontplooien ter versterking van het eigen ambacht.

Uit de voorlopige resultaten van een in Utrecht gepresenteerd onderzoek bleek alvast dat 42 procent van de ambachtslieden al druk bezig is met vernieuwing. In sommige gevallen werken ze daarbij samen met anderen, bijvoorbeeld met kunstenaars en designers. Ook de nieuwe marketingtechnieken worden verkend, met het internet voorop. Het traditionele ambacht laat zich immers heel goed verkopen met nieuwe middelen. ambachtendag2

In de herwaardering van het ambacht speelt UNESCO een belangrijke rol. Nederland ratificeerde vorig jaar de UNESCO-conventie van het Immaterieel Erfgoed. Het ambacht is één van de vijf domeinen die door de UNESCO-conventie wordt bestreken. Ondertussen is een Nationale Inventaris van het Immaterieel Erfgoed in Nederland in het leven geroepen. Enkele ambachten zijn inmiddels op deze inventaris geplaatst en daarmee erkend als immaterieel erfgoed: het Fries houtsnijwerk, het ambachtelijk klompenmaken, de papierknipkunst en het molenaarsambacht. Het papierscheppen, graffiti en henna gaan mogelijk binnenkort volgen.

"De bedoeling van de UNESCO-conventie is het levensvatbaar houden van het immaterieel erfgoed," vertelt Strouken. "Dit kan alleen als het immaterieel erfgoed steeds opnieuw van betekenis wordt gemaakt voor nieuwe generaties. Zoals het op één van de stellingen tijdens de dag werd geformuleerd: 'Je laten inspireren door de geschiedenis impliceert geen terugkeer naar het verleden. Leer van de geschiedenis maar richt je op de toekomst'." In het kader van de Ambachtendag overlegde ETWIE met het VIE over mogelijke samenwerkingsverbanden rond ambachten in Vlaanderen en Nederland. Enkele interessante ideeën zullen de volgende maanden worden afgetoetst. Wordt dus zeker vervolgd.

Wie geïnteresseerd is in het thema 'ambachten en innovatie', kan zich ook nog steeds inschrijven voor de inspiratiedag op 21 juni in Brugge.