Asbest: een aantal inleidende beschouwingen
Asbest is een veelgebruikt materiaal dat al decennialang wordt toegepast in verschillende sectoren. Vooral na de Tweede Wereldoorlog nam het gebruik van asbest in de bouwsector exponentieel toe. Hoewel het gebruik ervan sinds de jaren 90 sterk is afgebouwd en het inmiddels verboden is in België en Europa, bestaan veel toepassingen van asbest nog steeds. Hierbij kunnen hechtgebonden asbestvezels, zoals die in golfplaten, na verloop van tijd degraderen en vrijkomen in de vorm van minuscule vezels van 1µm groot. Wanneer deze vezels worden ingeademd, kunnen ze zich diep in het longvlies nestelen en op lange termijn ziektes veroorzaken. Het is belangrijk om te weten dat asbestvezels niet zichtbaar zijn voor het menselijk oog, maar wel vrijkomen wanneer de bundels waarin asbest is verwerkt breken. Hoewel de import en het gebruik van asbest in Europa sinds 1999 verboden zijn, wordt het nog steeds toegepast in landen buiten de Europese Unie, met name in landen met een groeiende economie.
Stelling 1: Asbestvezels zijn onzichtbaar
Asbestvezels zijn inderdaad onzichtbaar voor het menselijke oog, aangezien ze een grootte hebben van ongeveer 1µm en niet detecteerbaar zijn als individuele vezels. Wat we wel kunnen zien zijn de bundels waarin asbest verwerkt zit. Echter, als deze bundels breken, komen de vezels vrij en kunnen we ze inademen, wat op termijn problemen kan veroorzaken in de longen. Dit is dan ook de reden waarom asbestvezels als gevaarlijk worden beschouwd en waarom het belangrijk is om beschermende maatregelen te nemen wanneer er met asbest wordt gewerkt.
Stelling 2: Asbest wordt niet meer gebruikt
In Europa is het gebruik en de import van eender welke vorm van asbest sinds 1999 verboden. Dit geldt echter niet voor landen buiten de Europese Unie, waar nog steeds toepassingen van asbest worden gebruikt in landen met een stijgende economische groei. Wereldwijd wordt asbest nog steeds geproduceerd en ontgonnen in verschillende landen, waaronder Rusland, China, India en Brazilië. Een aantal landen heeft het gebruik van asbest verboden, terwijl andere landen het gebruik van asbest tolereren bij bepaalde toepassingen, zoals in de Verenigde Staten. Het verbod op het gebruik van asbest geldt dus alleen voor Europa. Het blijft daarom belangrijk om alert te blijven op mogelijke import van asbestproducten in Europa.
Stelling 3: Asbestmiddelen in goede staat vormen een beperkt gezondheidsrisico
Asbest is een alom gebruikt materiaal dat al vele jaren toepassingen heeft gehad. Na de Tweede Wereldoorlog nam het gebruik van asbest exponentieel toe, vooral in de bouwsector. Het gebruik van asbest bleef toenemen tot eind jaren 80, waarna het gebruik werd afgebouwd in de jaren 90 en later verboden werd in België en Europa. Inmiddels bestaan er echter nog steeds veel toepassingen van asbest die al meer dan 40 jaar oud zijn, zoals golfplaten. Wanneer deze asbestmiddelen nog in goede staat verkeren, vormen ze een zeer beperkt gezondheidsrisico. Problemen kunnen echter ontstaan wanneer de asbestmiddelen degraderen en de hechtgebonden asbestvezels vrijkomen in de vorm van minuscule vezels die kunnen worden ingeademd. Daarom is het belangrijk om bij elke manipulatie van asbest beschermende maatregelen te nemen.