750 jaar havenkranen in Antwerpen

Het MAS in Antwerpen beheert de grootste en meest diverse museumcollectie havenkranen ter wereld. Het rijk geïllustreerde boek '750 jaar havenkranen in Antwerpen' brengt nu voor het eerst een overzicht van de geschiedenis van deze kranen. In de nieuwe publicatie beschrijven verschillende specialisten, zoals Jef Vrelust, Albert Himler, Gert Thues en Paul Van Schoors, de evoluties in de kranen- en havenbouw en belichten ze de kraan als essentiële schakelfunctie tussen kaai en schip.

Een tekst van 1263 maakte voor het eerst melding van een kraan in de Antwerpse haven. Het stadsbestuur stelde toen een houten tredkraan ter beschikking van de handel in Antwerpen. Sindsdien werd deze dienstverlening 750 jaar ononderbroken voortgezet door de stad en tot op vandaag door het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen verzorgd. De kranen van Antwerpen werden eeuwenlang met mankracht aangedreven. Hun ontwerp en aandrijving evolueerden vanaf het eind van de negentiende eeuw razendsnel met de technologische ontwikkelingen mee: stoom, waterdruk, elektriciteit…

Toen de stad in 1974 de hydraulische havenwerktuigen buiten bedrijf stelde, besliste ze om een 'technologisch archief' of een museumcollectie van havenkranen aan te leggen. De collectie havenkranen van het MAS telt nu achttien kranen van vijftien binnen- en buitenlandse constructeurs. De meeste van deze kranen werden als monument beschermd.

Ter gelegenheid van de boekpresentatie werd vrijdag ook de oudste (1884) en kleinste kraan uit de collectie van het MAS plechtig ingehuldigd. Deze 10-tonshandkraan die nu aan de ingang van het MAS staat, kreeg als eerste een volledige restauratie met herstel van het oorspronkelijk topmechanisme.

De publicatie '750 jaar havenkranen in Antwerpen' telt 176 pagina's (hardcover), met meer dan 200 illustraties in kleur. Het boek, waarvan ook een Engelstalige versie verscheen, kost 29,50 euro.