Circulatiemechanismen van medische kennis in de Nieuwe Tijd

Aan de Universiteit Antwerpen verdedigde historicus Vincent Van Roy vandaag met succes zijn doctoraat over de circulatiemechanismen van medische kennis in de Nieuwe Tijd (1500-1795).

In zijn proefschrift werkt Van Roy het onderwerp uit aan de hand van twee uitvoerige hoofdstukken rond een specifieke medische casus. Ten eerste gaat hij dieper in op de evoluties die zich voordeden op het chirurgische domein van de steensnijding of 'lithotomie'. De technieken rond deze praktijk evolueerden grondig tussen de 16de en de 18de eeuw. Zo verspreidde de kennis en de techniek met de introductie van het 'Grand Appareil' zich gaandeweg doorheen gans Europa. Van Roy ging na via welke manieren bestendigde en innovatieve kennis en skills circuleerden onder de medische zorgverstrekkers.

Ten tweede wordt de casus van de evoluerende kruidengeneeskunde uitvoerig belicht. Zowel inheemse kruiden als planten en kruidenextracten uit de Nieuwe Wereld werden ‘multifunctioneel’ gebruikt in de medicinale geneeskunde. Nieuwe toepassingen werden ontdekt en geneesmiddelen werden verbeterd of gewijzigd. Van Roy ging in zijn onderzoek dieper in op het spanningsveld tussen een zogenaamd 'continuïteitsdenken' van overgeleverde kennis en de discontinuïteit van wetenschappelijke methoden als de empirie of de taxonomische classificatie aan het einde van de Nieuwe Tijd.

Van Roy probeerde de gelijkenissen en de verschillen tussen beide casussen bloot te leggen en deze terug te koppelen aan de centrale onderzoeksvragen rond de circulatiemechanismen van medische kennis.

Afbeelding: lithotomie op een 16de-eeuwse schilderij van Pieter Huys (Wellcome Library, Londen)