contact
MyEtwie
In de kijker

De restauratie van de Stuckenholz-handkraan

Gepubliceerd op 06/11/2015
stuckenholz

In het recentste nummer van het tijdschrift 'M&L – Monumenten, Landschappen & Archeologie' (jaargang 34, nr. 5) is een interessante bijdrage opgenomen over de restauratie van de Stuckenholz-handkraan, het oudste exemplaar uit de collectie historische havenkranen van het MAS in Antwerpen. In het artikel bespreken Kathleen Moermans, Maarten Van Dijck en Jef Vrelust de verschillende fundamentele keuzes die gemaakt moesten worden in het kader van het restauratieproject.

In 1884 kocht de stad Antwerpen de handbediende havenkraan bij de Duitse constructeur Ludwig Stuckenholz AG. Aanvankelijk was het een mobiele kraan die zowel tussen de droogdokken als langs de Scheldekaaien werd ingezet. De kraan was voorzien op een hijslast van 10 ton en had een in de hoogte verstelbare giek. In 1912 werd de kraan van haar treinonderstel verwijderd en opgesteld op een sokkel aan het oude Lobroekdok. Na de Tweede Wereldoorlog werd de kraan van het oude naar het nieuwe Lobroekdok verplaatst, waar ze tot het begin van de 21ste eeuw nog sporadisch werd gebruikt.

In 2008 besliste het MAS om het kleine tientonskraantje, dat ondertussen beschermd was als monument, als eerste exemplaar van de collectie havenkranen te restaureren. De restauratie van de oudste nog werkende kraan was niet alleen een symbolisch begin van de restauratiecampagne, maar diende ook als case-studie voor de groetere kranen. Tijdens de discussies over de aanpak van de restauratie moesten meerdere knopen worden doorgehakt. Zo werd bewust de keuze gemaakt om de kraan te restaureren als een werkende machine, Daarvoor werd onder meer de beweegbare giek gereconstrueerd. De buitenoppervlakken werden opnieuw geschilderd op basis van de resultaten van een onderzoek naar de historische verflagen, en het kraantje kreeg een nieuwe, vaste locatie aan de voet van het MAS.

De gerestaureerde Stuckenholz-kraan vormt nu een ideaal vertrekpunt voor de 'kranenroute' die het MAS in de nabije toekomst wil uitwerken. De drie essentiële bewegingen van een kraan (hijsen, zwenken en toppen) en het schakelmechanisme kunnen met de handkraan op een didactische manier gedemonstreerd worden. Vervolgens zal de route leiden naar de Vlotkraan 9 in het Bonapartedok, waar een kleine tentoonstelling wordt gepland, en ten slotte naar de Rijnkaai, waar de chronologische opstelling van twaalf kranen een uniek overzicht geeft van de technologische evolutie van havenkranen van 1900 tot 1960.

Het tweemaandelijkse tijdschrift 'M&L - Monumenten, Landschappen & Archeologie' wordt tot eind 2015 uitgegeven door het agentschap Onroerend Erfgoed. Een los nummer is verkrijgbaar aan 7 euro. Meer info op www.menl.be of bij Nancy Van Den Bossche.

Verwante gemeentes

Google Maps laden ...