FLASHBACK #2019: Holderken bolderken...
- verhaal
Op zaterdag 9 mei 2020 zou de 8e ETWIE Ontmoetingsdag plaatsvinden. In het fonkelnieuwe GUM (Gents Universiteitsmuseum) bovendien. En toen kwam het coronavirus op de proppen. De ontmoetingsdag werd voorlopig uitgesteld. Het GUM werd nog niet geopend. We wilden er nochtans met veel trots het kersverse ETWIE jaarboek uitdelen aan de aanwezigen, met daarin een overzicht van de belangrijkste avonturen van ETWIE in 2019, om dan vol vertrouwen vooruit te blikken naar een vruchtbaar 2020. Ook dat plan viel in het water. Maar niet getreurd. De komende weken onthullen we via deze weg stap voor stap de verhalen uit het jaarboek.
Holderken bolderken...
...loopt op zolderken, met een muile vol menschenvleesch.
Had je me enkele jaren geleden gezegd dat ik enthousiast zou worden van klompen, ik zou gelachen hebben. En toch
Sinds 2013 brengt ETWIE klompenmakers en -liefhebbers samen om hun immaterieel erfgoed te borgen. In 2017 voegde toenmalig Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz de klompencultuur toe aan de Inventaris Vlaanderen voor Immaterieel Cultureel Erfgoed. Deze lijst draagt bij tot de zichtbaarheid van ambacht en de traditie, en stimuleert publiek en betrokkenen om er bewust mee om te gaan. Sinds 2018 zijn de klompenpartners verenigd in het Klompenforum, dat bestaat uit zowel klompenmakers en privéverzamelaars van klompen als collectiebeherende organisaties.
Ronny Mondelaers is fervent klompenmaker en -demonstrator. Hij leerde de stiel van zijn vader, een enorm bezielde man die tot zijn overlijden in 2018 de oudste klompenmaker van het land was. Tim Van Goethem vertegenwoordigt de jongere garde en wil vol passie en overtuiging het handmatig klompenmaken beheersen en toekomst geven. Verder maakt ook TWIE-duizendpoot Luc Verachtert deel uit van het Klompenforum. Met zijn kennis over machines en merken blaast hij iedereen omver. Het MOT bewaart dan weer heel wat klompenmakersgereedschap, gaande van bijlen en messen tot haken en zagen. Openluchtmuseum Bokrijk heeft eveneens een collectie en zelfs onroerend klompenerfgoed in huis. Het enige Vlaamse museum dat uitsluitend gewijd is aan de klompenmakerij is het Klompenmuseum Den Eik in Laakdal. De Klomp De Klinge vzw is een vereniging die demonstreert, verzamelt, onderzoekt en doorgeeft, als eerbetoon aan de duizenden klompenmakers die ooit in het Waasland actief waren. Een deel van hun klompencollectie is te zien in beleveniscentrum t Klingspoor in Sint-Gillis-Waas.
Om elk van deze partners een stem te geven en verbondenheid te creëren door middel van een gemeenschappelijk project, besloten we in de zomer van 2018 om een folder te maken waarin het ambacht van het klompenmaken werd voorgesteld. De folder draaide lichtjes groter uit dan verwacht Naar aanleiding van Erfgoeddag 2019, met als thema Hoe maakt u het? stelden we immers een heuse publicatie voor: Kletterende klompen, klompenerfgoed in de 21e eeuw. Op maar liefst 58 paginas wordt de klompenmakerij in heel wat facetten belicht. Jong en oud komen aan het woord en er zijn korte bijdragen over de geschiedenis, grondstof en vervaardiging van de klomp. Daarnaast vertellen enkele musea over hun klompencollecties: het MOT, Openluchtmuseum Bokrijk en Klompenmuseum Den Eik. Ten slotte is er een uitgebreid artikel over klompenmakersmachines en hun merken. Interesse in de publicatie? Stuur ons een mailtje en we sturen een exemplaar op!
Ondertussen kocht ik bij Klompenmakerij Verreydt-Verboven in Grobbendonk twee paar kleine klompjes, waar mijn tweelingpeuters nu vrolijk mee rond kletteren in huis. Lawaaierig wel, dat erfgoed!
Lieselot Cornelis