La Fonderie toont 'levens van zink'
In La Fonderie, het Brussels Museum voor Arbeid en Industrie, opende vorige week de tentoonstelling 'Levens van zink. Portretten van arbeiders, beelden van ondernemingen'. De tentoonstelling, die eerder te zien was in het Maison de Métallurgie et de l'Industrie in Luik, is gebaseerd op de bedrijfsalbums van Louis-Alexandre Saint-Paul de Sinçay, een iconografische schat uit 1868.
Saint-Paul de Sinçay was directeur-generaal van de 'Société Anonyme des Mines en Fonderies de Zinc de la Vieille-Montagne'. In 1868 liet het Luikse zinkbedrijf een aantal van zijn werknemers fotograferen. De arbeiders poseerden individueel, wat zeer uitzonderlijk was voor die tijd, in hun werkkledij en met de gereedschappen die ze gebruikten tijdens hun werk. Van de bedienden en kaderleden werden busteportretten gemaakt. De foto's, afgedrukt op het formaat van een visitekaartje, werden verzameld in drie albums, die nu als een topstuk van het Waalse cultureel erfgoed worden beschouwd.
Voor de ontginning en verwerking van zink de had Vieille-Montagne nood aan arbeiders met heel uiteenlopende specialisaties. De uitvergrote portretten op de tentoonstelling tonen de zinkarbeiders van toen en hun rol in het technologische proces. Voor het bedrijf vormden de foto's echter voornamelijk een manier om naar de buitenwereld een positief imago op te bouwen. De albums van Sinçay tonen de rijkdom van de menselijk hulpbronnen van zijn bedrijf. De vrij paternalistische visie van Vieille-Montagne op zijn arbeiders, komt op de tentoonstelling duidelijk tot uiting.
De foto's werden door La Fonderie aangevuld met objecten uit de eigen collectie die verwijzen naar de geschiedenis van de zinkindustrie. Zink, ook wel het 'achtste metaal' genoemd, wordt al sinds de oudheid gebruikt, vaak in legeringen. Bekende toepassingen zijn bijvoorbeeld dakbedekking, regenpijpen, koetswerk van wagens, gsm's... Zelfs levensgrote beelden werden echter uit zink vervaardigd. Dit alles kun je ontdekken op 'Levens van zink'. Interessant is ook 'A Day at Furnace No. 1', een kleurenfilm uit 1960 waarin de toenmalige productietechnieken werden gedocumenteerd.
Ten slotte ontdek je de hedendaagse tegenhangers van de 19de-eeuwse zinkarbeiders. Op 150 jaar veranderde niet alleen de Vieille-Montagne enkele keren van naam, ook de 19de-eeuwse (hand)arbeid is nauwelijks nog te vergelijken met het hoogtechnologische werk in een bedrijf als Umicore vandaag.
'Levens van zink' is nog tot 25 mei te bezichtigen in La Fonderie (Ransbeekstraat 27, 1080 Brussel). In het kader van de tentoonstelling wordt ook een lezingencyclus georganiseerd. Meer info op lafonderie.be.