Molens en maalderijen in Ranst te boek gesteld
Dit weekend presenteerde molenkenner Luc Verachtert een omvangrijke publicatie over de molens en de maalderijen in de gemeente Ranst.
In de vier deelgemeenten Broechem, Emblem, Oelegem en Ranst stonden vroeger heel wat molens. Verachtert kon met zekerheid de aanwezigheid achterhalen van minstens elf standaardmolens, een stenen beltmolen, een stenen stellingmolen, zeven rosmolens (waarvan zes oliemolens) en zes maalderijen. De meeste molens verdwenen echter in de loop der jaren, op uitzondering van de romp van de voormalige stellingmolen van Ranst, die tot woning werd getransformeerd, en de beltmolen van Oelegem, waarvan de wieken nog lustig het zwerk doorklieven. Hoewel er enkele geschikte waterlopen door Ranst stromen, kon op het grondgebied geen enkele watermolen geïdentificeerd worden.
De nieuwe publicatie valt uiteen in drie delen. Een eerste deel biedt de lezer een algemene introductie tot de molenwereld. Na een beknopte historiek van het maalbedrijf worden verschillende facetten van de molenbouw toegelicht, met veel aandacht voor de technische details. In het tweede deel bespreekt de auteur per deelgemeente de verschillende molens en maalderijen. De geschiedenis ervan werd uitgebreid gereconstrueerd, niet alleen aan de hand van archiefonderzoek maar ook door gesprekken met afstammelingen van verschillende molenaarsfamilies. Een apart hoofdstukje is gewijd aan de manier waarop de molens hun sporen nalieten in de kunst.
In het derde deel focust Verachtert ten slotte op de restauratie en herbestemming van de stenen molen van Oelegem. Deze molen, die sinds 1982 onderdak biedt aan de Oelegemse heemkring De Brakken, werd vanaf 1986 gerestaureerd door de gemeente. De vrijwillige molenaars van De Brakken zorgen er intussen al jaren voor dat de molen geregeld draait. Ze geven er ook met plezier rondleidingen, en organiseren maandelijks een heus 'meulemaal'.
Het boek, dat rijkelijk geïllustreerd is met vaak nooit eerder gepubliceerde foto's, is een echt eerbetoon aan het molenverleden van Ranst. De auteur geeft in de publicatie bovendien blijk van een doorleefde kennis van het molenaarsambacht en van de manier waarop een molen technisch in elkaar zit en werkt.
'Molens en maalderijen in Broechem, Emblem, Oelegem en Ranst' verscheen als jaarboek van de heemkundige kring De Brakken. Het boek telt 272 pagina's en kost 35 euro.
Foto's: fototheek dienst Erfgoed - © Architectuurarchief provincie Antwerpen