Piano & Co. 250 jaar Belgische piano-industrie
Dit weekend opende in het MIAT in Gent de tentoonstelling 'Piano & Co. 250 jaar Belgische piano-industrie'. Met deze tentoonstelling wil het museum de onderbelichte en ietwat vergeten geschiedenis van de piano-industrie opnieuw in de schijnwerpers plaatsen.
Piano's zijn producten van verfijnde techniek, grote materiaalkennis en gedegen vakmanschap. Doorheen de technologische evolutie van de piano werden telkens grenzen verlegd om een nóg perfectere klank en nóg grotere volkmaaktheid te realiseren. In het begin van de 19de eeuw werden piano's nog gebouwd in kleine ambachtelijke ateliers. Met de opkomst van de burgerij veranderde de afzetmarkt echter.
De saloncultuur, oorspronkelijk een 17de-eeuws adellijk fenomeen, werd doorheen de 19de eeuw verburgerd en werd typerend voor de stedelijke burgerij. De piano was in zekere zin de sociale draaischijf waarrond die saloncultuur zich bewoog, aangezien elk zichzelf respecterend lid van de burgerij een piano in zijn salon had staan. Het was het pronkstuk van de woning en een uiting van de smaak van zijn eigenaar. De typische salonmuziek vrolijkte de avonden op.
De ambachtelijke pianobouwers konden de sterk toegenomen vraag niet meester en al spoedig drong de industriële revolutie binnen in de piano-ateliers, waarbij stoomkracht, machines en nieuwe technieken hun ingang vonden in heuse pianofabrieken.
Op de tentoonstelling brengt het MIAT - samen met Chris Maene, zaakvoerder van Piano's Maene, en Pieter Bouckaert, antiquair en pianokenner - een aantal unieke historische instrumenten voor het eerst samen: van de oudste Belgische piano uit 1776 tot een bijzondere rechtopstaande vleugel. Zelfs de vleugelpiano van Willem I straalt in het MIAT. Ook de technische kant blijft niet onderbelicht. Zo kan je er ontdekken welke mechaniek er nu precies achter de toetsen van een piano schuilt en hoe de eigenschappen en kenmerken van verschillende houtsoorten een rol spelen in de bouw van een piano.
Gekoppeld aan deze tentoonstelling organiseert het MIAT ook allerlei randactiviteiten, rondleidingen en evenementen. We vermelden in het bijzonder 'Living Piano' (pdf). Om de typisch burgerlijke traditie van soirees rond de piano nieuw leven in te blazen, kunnen Gentenaars met een piano in huis hun living openstellen voor het publiek. Een pianist vrolijkt de avond dan op met typische salonmuziek. De saloncultuur wint de laatste jaren weer aan invloed, aanvankelijk in Berlijn, maar ook al even in Nederland. Nu misschien ook in Gent? Aanmelden kan nog tot 20 mei door een foto van piano en locatie op te sturen naar publiekswerking.miat@gent.be!
De tentoonstelling 'Piano & Co' loopt nog tot 25 oktober in het MIAT in Gent. Meer info op www.miat.gent.be.