Stoomlocomotief 41.195 op Topstukkenlijst

Vlaams minister Sven Gatz heeft stoomlocomotief 41.195 beschermd als erfgoed van uitzonderlijk belang. De locomotief, die sinds 2014 bewaard wordt in het Stoomcentrum Maldegem, wordt opgenomen op de Topstukkenlijst van de Vlaamse Gemeenschap. Het is de enige nog overgebleven stoomlocomotief voor normaalspoor die in Vlaanderen werd gebouwd.

Stoomlocomotief 41.195 werd in 1910 voor de Belgische Staatsspoorwegen gebouwd door de 'Ateliers de Construction de J.J. Gilain' in Tienen. In de 19de eeuw was België, en in het bijzonder het Waalse industriële bekken, wereldleider in de constructie van stoomlocomotieven. Ook in Vlaanderen was er een beperkte productie van stoomlocomotieven. Het concept van de 41.195, gebaseerd op principes uit Groot-Brittannië, was eenvoudig maar oerdegelijk, waardoor de locomotief in haar loopbaan nooit moest gemoderniseerd worden. De 41.195 vormt een belangrijk schakel binnen de technische evolutie van de spoorwegen en het openbaar vervoer. De locomotief vormde de basis voor vele latere modellen.

Na jarenlange inzet voor zowel reizigers- als goederenvervoer, werd de locomotief eind jaren 1950 uit dienst genomen. De locomotief werd daarna lange tijd als monument in het station van Charleroi-Zuid bewaard. In de jaren 1990 moest de locomotief echter wijken voor bouwwerken. Het Stoomcentrum Maldegem heeft de locomotief vervolgens voor de ondergang behoed. De vrijwilligers van het Stoomcentrum zullen de 41.195 actief ontsluiten en inzetten op de museumspoorlijn 58.

De 41.195 is de tweede locomotief op de Topstukkenlijst. De Lilliput, een smalspoor-stoomlocomotief met tender uit 1935, werd al beschermd in 2011. Ook de Lilliput wordt in Maldegem bewaard.

Bron: Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media