contact
MyEtwie
In de kijker

Uit de kennisbank: de blik van Pit De Jonge op watergebonden erfgoed

Gepubliceerd op 18/07/2019
Categorie
foto_water_rant

De ETWIE-Kennisbank bestaat intussen 6 jaar. Ze bevat maar liefst 1562 fiches over mensen en organisaties uit het TWI-erfgoedveld, en dan zie je soms door het bos de bomen niet meer. Daarom vroegen we deze maand aan Pit De Jonge om eens te grasduinen in onze kennisbank en er een item uit te kiezen dat hem nauw aan het hart ligt. De keuze van Pit zal niemand die hem kent verbazen, maar zijn persoonlijke verhaal over het thema watergebonden erfgoed is het vertellen meer dan waard!

Water-rAnt

Wie is Pit De Jonge?

“Al sinds mijn jeugd heb ik een grote passie voor alles wat met het varend erfgoed te maken heeft. Sinds 2003 werk ik mee aan Water-kAnt , nu Water-rAnt - het tweejaarlijkse watererfgoedfestival van Antwerpen. In 2012 werd ik voorzitter en coördinator van de beherende vzw.”

Pit, hoe is dit type van erfgoed in je leven gerold, en hoe heeft het je kunnen overtuigen om er een essentieel onderdeel van te blijven?

"Verrassend genoeg associeert de Antwerpenaar zijn haven vooral met geuren en geluiden, dan pas beelden van oceaancargo’s. Het geluid van de scheepshoorns, de geuren van de balen die als stukgoed uit de scheepsruimen worden gehesen… Die elementen waaiden zo mijn kinderkamer binnen, op een kabel (scheepslengtemaat) van de oude haven. En dan waren er de verbluffend snel gemaakte tekeningen en schilderijen van mijn vader, Mike. In de jaren zestig zeilde hij iedere betekenisvolle wedstrijd op de Noord- en de Ierse zee. Stapels schetsboeken bracht hij terug. Zij waren in de winter de inspiratie voor gouaches, olieverfdoeken en veel meer. Uit iedere pennenhaal sprak een vloek. Verbolgenheid vertaald als: ze slopen al die mooie oude schepen en verwaarlozen de karakteristieke havenkanten."

"De fascinatie voor de oude dokken, de antieke schepen, de vreemde gebruiken en -waarschijnlijk sterk bijgekruide- verhalen is dus thuis bij bakken binnengesleept. De ergernis om de rücksichtsloze sloop, die gemakkelijk als opzettelijke vernieling kon worden gezien, des te meer."

Wat deed jou besluiten om te helpen het tij te keren?

"De hoop op verbetering kwam met de evenementen zoals Sail Amsterdam waarin de klassieke vloot centraal stond. En waar een massa volk op afkwam. In het Bretoense Douarnenez ging de kleinschalige visserij zoals overal in Europa in vrije val. Jong en oud ging aan de slag om de oude schepen uit het slijk te halen en met net nog niet verdwenen kennis ambachtelijk weer in de vaart te brengen onder -alweer- massale belangstelling. Miljoenen mensen kwamen naar de festivals in eerst Douarnenez, later Brest en le Golfe de Morbihan of de Loire en talloze andere havensteden. Ik fotografeerde de start van indrukwekkende restauraties, van bootbouwwedstrijden, van een chartervloot, en schreef artikels over de ommezwaai van passieve musea naar actieve bezoekcentra waar het scheepse echt te beleven was en nog steeds is."

Hoe is het vandaag gesteld met het watergebonden erfgoed in Antwerpen?

"Het watererfgoed van ons land is royaal vertegenwoordigd in Antwerpen. Ondanks dat de stad bestuurd wordt door politici die van gründlichkeit een strijdpunt maken, is het niet moeilijk vast te stellen dat het watererfgoed van de Stad aan de Stroom en met een haven van wereldformaat allesbehalve prioritair behandeld wordt."

Er zijn toch mogelijkheden genoeg in een stad zoals Antwerpen?

"Natuurlijk! Bijvoorbeeld het droogdokkengebied biedt een, op zich al een parel van industriële archeologie, fantastisch toekomst als nieuw scheepvaart bezoekerscentrum waarin havensleepboten, emmerbaggermolens, de schooltjalk de Gerlache, de vlotkraan en de vele topstukken van het MAS een plaats krijgen. Maar de verwaarlozing dreigt. De toekomst blijft onduidelijk."

Heeft Water-rAnt, het festival waar jij al jaren een stuwende kracht van bent, daarin ook een rol te vervullen?

"Uiteraard. Watererfgoedfestivals en dito evenementen verbinden het grote publiek en de wereld van de scheepvaart, de watererfgoedzorgers en de projecten. Het zijn sterke interacties om het -zoals marketingmensen het uitdrukken- het verhaal achter de beweging te vertellen. Het zijn uitgelezen momenten om het gezegde onbekend / onbemind om te keren. Erkenning zorgt voor vitaliteit!"

"En daar wil Water-rAnt een motor van zijn. We verwelkomen alle watererfgoedprojecten, alle schepen van minstens vijftig jaar oud (jong), en zowel particuliere zorgers als organisaties die de schatten bewaren en de kennis levend houden, om niet te zeggen: borgen."

"De schatkamer die we openen is immens, temeer omdat we het hebben over zowel droog als nat erfgoed, materieel als immaterieel, het gaat over een nautische cultuur.

Vandaar de thema’s’ als 500 jaar Gilbert Van Schoonbeke, 150 jaar Eilandje, de rondvaarten naar de Droogdokken met geleid bezoek, opgeteld bij 100 authentieke schepen en tientallen watererfgoedorganisaties.


Water-rAnt prikkelt ieders nautische DNA. Welkom aan boord!

Water-rAnt 2019: van 27 tot 29 september op en rond het Eilandje - Bonapartedok -Willemdok – Verbindingsdok. En met het MAS als centraal ankerpunt.

Deelnemen en uitgebreid programma op: www.water-rant.be

Foto's: Pit De Jonge - Ship to shore

Verwante gemeentes

Google Maps laden ...