In de kijker

Uit de kennisbank: Een servies van Sabena

Gepubliceerd op 24/08/2020

Categorie

verhaal

De ETWIE-Kennisbank bestaat intussen 6 jaar. Ze bevat maar liefst 1562 fiches over mensen en organisaties uit het TWI-erfgoedveld, en dan zie je soms door het bos de bomen niet meer. Daarom duiden we elke maand iemand aan om in de kennisbank te duiken, er één fiche uit te plukken en die in de kijker te zetten.

Deze maand kiest Eva Van Regenmortel, onderzoeker bij Design Museum Gent, haar favoriete item uit de kennisbank.

De keuze van Eva Van Regenmortel

Gekozen item:

Ik koos voor de items over Sabena, de Belgische luchtvaartmaatschappij die bestond van 1923 tot 2001.

Waarom:

Als wetenschappelijk medewerker van Design Museum Gent werk ik momenteel aan de registratie van drie serviezen die in de jaren 1990 in gebruik waren op de vliegtuigen en in de hotels van Sabena in Afrika.

Sabena vormt het onderwerp voor tal van verzamelaars van luchtvaartmemorabilia. Bestek, miniatuurvliegtuigen, posters, briefopeners, een reisstrijkijzer en dus ook servies. Hiervoor werkten ze samen met verschillende producenten uit binnen- en buitenland.

Sabena reisstrijkijzer van Kalorik

Wat is het:

De piloot op rust die de stukken schonk herinnert zich nog veel. Toch rijzen er nog vragen over de precieze functies van de verschillende onderdelen van de serviezen. Net als het dossier van de tentoonstelling in het Design Museum Airworld uit 2005, waar de geschiedenis van Sabena een belangrijke plaats innam, wijst ook de Kennisbank van ETWIE me in de richting van verzamelaars, experts en publicaties. Verzamelaars hebben vaak gedetailleerde kennis over objecten. Initiatieven zoals de Kennisbank helpen om deze mensen op het spoor te komen.

Het eerste servies is versierd met de bekende hemelvogel van René Magritte, een motief uit het gelijknamige schilderij dat Sabena in 1965 bij de surrealistische kunstenaar had besteld. Het servies zou aanvankelijk in gebruik geweest zijn in first class tot Swissair deze afdeling na haar overname van Sabena afschafte. Sindsdien diende het in businessclass, maar omdat het verguldsel op het serviesgoed niet bestand bleek tegen een nieuw type vaatwasmachine, produceerde men het vogeltje voortaan in een bescheidener geel. Een stewardess die we contacteerden, denkt dat sommige onderdelen van het servies te groot zijn om te passen op het tafeltje van de passagier. Ze vermoedt dat ze eerder thuishoorden op de trolley waarmee men op het vliegtuig de bediening deed, of in gebruik waren in de luchthaven. Van het tweede servies, een koffie- en theeservies van Villeroy & Boch, weten we voorlopig enkel dat het in gebruik was (zij het niet ons exemplaar) in de hotels van Sabena in Kinshasa (Congo), Conakry (Guinee) en Kigali (Rwanda).