Uit de kennisbank: museum Retrotheek in Nieuwerkerken
- Algemeen
De ETWIE-Kennisbank bestaat intussen 6 jaar. Ze bevat maar liefst 1562 fiches over mensen en organisaties uit het TWI-erfgoedveld, en dan zie je soms door het bos de bomen niet meer. Daarom duiden we elke maand iemand aan om in de kennisbank te duiken, er één fiche uit te plukken en die in de kijker te zetten.
Deze maand kiest Sanne Van Bellingen, onderzoeker voor het waarderingsproject rond het brandweererfgoed in Vlaanderen, voor een item dat weinig tot niets van doen heeft met de brandweer.
De keuze van Sanne Van Bellingen
Gekozen item:
"De Retrotheek in Nieuwerkerken"
Waarom:
Ik ben lukraak gaan snuisteren in de kennisbank naar een persoon, artikel of collectie waar ik mij direct toe aangetrokken voelde. Zelf ben ik afkomstig van Ninove, dus ben ik in eigen streek begonnen. Al snel stuitte ik op Retrotheek. Ik ben snel gewonnen voor objecten en toestellen die nostalgie oproepen. In mijn vorige job, waar ik elektrische huishoudelijke apparaten waardeerde, kwam ik ook veel toestellen met een hoog retro-gehalte tegen. Daarnaast ben ik ook gefascineerd door verzamelaars: wie zijn ze, waarom zijn ze gestart met verzamelen, waar ligt de focus in hun verzameling en wat drijft hen om zo veel tijd en energie in hun verzameling te steken? Een bezoekje aan Retrotheek drong zich dus op!
Wat is het:
Dirk Van Den Berghe uit Nieuwerkerken bij Aalst verzamelt zijn sinds zijn kindertijd alles van het dagelijkse leven van vroeger.
Zijn uitgebreide collectie bevat onder meer oldtimer-auto's en -brommers en de eerste gemotoriseerde fietsen, kinderwagens en -speelgoed, tv-toestellen, een slagerij, caféspelen, schoolmateriaal, Alles wat Dirk verzamelt, koopt of geschonken krijgt, wordt schoongemaakt en terug in werkende staat gebracht. Aan alles hangt een verhaal vast en men kan hier dan ook uitgebreid over vertellen. De eerste Ford die van de band rolde, een auto van wijlen Koningin Elisabeth, een houten ijskast, een grote collectie speelgoedautootjes, pakjes sigaretten en sinds kort ook een treintje dat boven de hoofden van de bezoekers rond rijdt: de collectie is even uitgebreid als divers.
Een object dat in het oog sprong en waar ook een boeiend verhaal rond te vertellen is, is een kogelflesje, in het Gents een chaffarke genoemd. Op het eerste zicht is dit een gewoon glazen flesje, maar met een eigenaardige constructie en een glazen knikker binnenin.
De fles is een ontwikkeling in de zoektocht om dranken zoals limonade bruisend te maken en te houden, zonder dat de kurken stop uit de fles springt door de druk van het koolzuurgas. Een kogelflesje werkt als volgt: de glazen fles wort afgesloten door de glazen knikker, die met een rubberen ring functioneert als een kogelventiel. De knikker wordt op zijn plaats gehouden door druk van binnenuit. Het wordt geopend door de knikker naar beneden te duwen. Een kogelflesje heeft vaak een eigenaardig gevormde hals die de naar beneden gedrukte knikker opvangt en zo verhindert dat de knikker terugrolt als het flesje aan de mond wordt gezet. Omdat de knikker of de kogel niet uit het flesje kon, werd dit vaak kapotgeslagen om de knikker als speelgoed te gebruiken. Kogelflesjes zijn in 1872 uitgevonden door Hiram Codd, en worden in Engelstalige landen dan ook wel Codd-neck bottles genoemd. Voor de Tweede Wereldoorlog werden kogelflesjes ook in onze streken veel gebruikt.
Dirk en zijn kompanen stellen de Retrotheek één zondag per maand open voor het publiek en vertellen uitgebreid over alles wat er te zien is. Afsluiten kan met een drankje in het 'café', waar je ook tal van foto's van het oude Nieuwerkerken de verhalen van alle markante figuren die in de streek gekend waren kan ontdekken. De kleurrijke aankleding maakt er een sfeervol geheel van!
Volgende maand kiest Lieselot Cornelis een item uit onze kennisbank.
Eerder verschenen in deze reeks: