Handweven officieel erkend als immaterieel erfgoed

De Vlaamse minister van Cultuur plaatst drie nieuwe erfgoedelementen op de Inventaris Vlaanderen voor het Immaterieel Erfgoed. Handweven, de Mariale Ommegang in Nazareth en het jachthoornblazen op de Fürst-Pless- en Parforcehoorn behoren nu officieel tot het immaterieel erfgoed in Vlaanderen.

De Inventaris Vlaanderen geeft een overzicht van ons niet-tastbaar erfgoed: onze kennis, gewoontes, gebruiken en praktijken die zo belangrijk zijn dat we ze moeten koesteren om aan volgende generaties te kunnen doorgeven. De minister kan 2 keer per jaar nieuwe elementen toevoegen aan die Inventaris.Hij wordt hierin geadviseerd door de Expertencommissie Immaterieel Cultureel Erfgoed.

Handweven

Handweven is een handwerktechniek om textiel, zoals kledij, tapijten of huishoudtextiel, te vervaardigen. Naast breien, naaien en haken is het één van de bekendste en meest beoefende handwerktechnieken. De handwever bedient een manueel weefgetouw waarop twee sets draden loodrecht met elkaar worden vervlochten: de kettingdraad die over de lengte loopt en de inslagdraad die de kettingdraden kruist.

Handweven is eeuwenoud. Reeds in de prehistorie werden plantenstrengen ineengevlochten. Ook in tijden van industrialisering blijft handweven populair. De techniek biedt meer mogelijkheden om te experimenteren met materialen en ontwerpen dan het machinaal weven. In Vlaanderen zijn heel wat handwevers actief. Dat zijn niet enkel hobbyisten. Zowel in de kunstensector als de bedrijfswereld (stalenproductie) zijn handwevers werkzaam. Het is een oude ambacht met interessante hedendaagse toepassingen. Handweven mixt kennis, kunde en traditie met creativiteit en innovatie.

Handweven wordt overal ter wereld en in alle culturen beoefend. Het is immaterieel erfgoed dat velen aanspreekt en mensen met diverse achtergronden verbindt. In de geweven stoffen komen niet alleen vakmanschap en technieken tot uiting, maar ook de rijke tradities en symboliek van diverse culturen. Zo fungeert het handweven als een venster op een wereld van verscheidenheid. Door culturele uitwisseling en samenwerking kan het ambacht bijdragen tot begrip, respect en waardering voor verschillende levenswijzen over grenzen heen.

Wie meer wil weten over handweven of weven in het algemeen kan terecht in het Industriemuseum in Gent. Dat museum heeft een uitgebreide textielcollectie die de geschiedenis van de textielindustrie in de regio illustreert. Het museum organiseert regelmatig tentoonstellingen en evenementen om het publiek te informeren over de geschiedenis van het (hand)weven. Het museum biedt ook workshops en cursussen aan om mensen te leren hoe ze moeten weven en om de vaardigheden van het handweven te behouden. Daarvoor doet het beroep op gepassioneerde medewerkers en vrijwilligers.

De werkgroep ‘Weven in Vlaanderen’ brengt mensen samen die een hart voor handweven hebben: ontwerpers, opleidingen handweven, weefgetouwbouwers, musea … ETWIE - de expertisecel voor technisch, wetenschappelijk en industrieel erfgoed – coördineert dit netwerk.

Naast handweven werden ook de Mariale Ommegang in Nazareth en het jachthoornblazen op de Fürst-Pless- en Parforcehoorn opgenomen op de inventaris.

“Met trots voeg ik de drie nieuwe immateriële erfgoedelementen toe aan de Inventaris Vlaanderen. Ze tonen hoe rijk en divers onze erfgoedtradities in Vlaanderen zijn. Ik wil ook de betrokken erfgoedgemeenschappen en alle vrijwilligers bedanken die zich dag na dag onvermoeibaar inzetten om het erfgoed levend te houden en door te geven aan de volgende generaties.” - Minister van Cultuur Jan Jambon