Vervolg inventaris Boelwerf verschenen
Op vrijdag 23 februari tekenden 200 deelnemers present voor de voorstelling van de inventaris van het Boelwerf-archief in Temse. In 2008 verscheen reeds het eerste deel van de inventaris. Al meteen na de publicatie bleek echter dat deze eigenlijk onvolledig was, want verschillende organisaties en particulieren die nog interessant archiefmateriaal in bezit hadden, zochten spontaan contact met het Rijksarchief. In totaal 123 strekkende meter archief vond via overdracht of schenking de afgelopen jaren zijn weg naar het Rijksarchief. Een aanvullende inventaris om deze nieuwe documenten aan een breed publiek te ontsluiten, drong zich dan ook op.
De nieuwe inventaris is opgesplitst in twee delen. Het archief over NV Boelwerf en rechtsvoorgangers bestaat uit documenten rond het algemeen, financieel, commercieel en personeelsbeheer, maar ook de vele documentatie over de productie (bouwtechnieken, ontwerptekeningen, lijnenplannen, stapellopen, etc). Aanvullend werd een rijke collectie beeldmateriaal geïnventariseerd: zo'n 7000 zwart-witfoto's en een vijftigtal fotonegatieven. Het tweede deel van de inventaris belicht de documenten en het archief van het college van curatoren dat het faillissement van de Boelwerf in goede banen leidde.
Boelwerfarbeiders maken de schroef klaar voor montage. Foto: Gemeentearchief Temse.
Rijksarchivaris Johan Dambruyne, auteur van de inventaris, benadrukte tijdens de presentatie het belang van dit bedrijfserfgoed: "Het archief van de boelwerf is een parel in de kroon van het industrieel erfgoed in Vlaanderen. Het is een waardevol bedrijfsarchief van een legendarische onderneming met internationale faam, die 165 jaar heeft bestaan, voor heel wat werkgelegenheid heeft gezorgd maar tegelijk ook de laatste en grootste scheepswerf was van België. De casus Boelwerf toont dat voor het beheer en de valorisatie van bedrijfsarchieven samenwerking en overleg met de stakeholders cruciaal is. Van de ondernemers & vakorganisaties, de curatoren en archiefinstellingen tot de musea, de erfgoedorganisaties en particulieren."
Bij het faillissement van de Boelwerf in 1994 was er aanvankelijk geen archiefinstelling die bereid was om het enorme bedrijfsarchief (zo'n 5,4 km) binnen te halen. Nochtans hadden de archiefvormers (Boel, Van Damme en Saverys) dit steeds met veel aandacht en zorg aangepakt en in 1969 zelfs een eigen interne archiefdienst opgericht. Dambruyne: "Het moment na het faillissement, als het bedrijf onder curatele werd geplaatst, was zoals bij andere faillisementen een zeer precair moment voor de archieven. In de meeste gevallen kiest een curator dan de gemakkelijkste oplossing om komaf te maken met de enorme papierberg, namelijk vernietiging. Gelukkig had curator Jozef Dauwe een sterke historische interesse en besefte hij hoe intrensiek waardevol het bedrijfsarchief van de Boelwerf was. In het Rijksarchief vond hij een goede partner om dit archief in bewaring te geven."
Kiellegging van het escorteschip De Wandelaar. Foto: Gemeentearchief Temse
De burgemeester van Temse gaf tot slot ook nog mee dat de Belgica, het oceanografisch schip dat in 1984 bij de Boelwerf van stapel liep, allicht geschonken zal worden aan de gemeente. Het schip is voor het laatst te bezichtigen op de opendeurdag die zal plaatsvinden op 18 en 19 augustus in Temse. Recent werd ook het nieuws bekendgemaakt dat de restauratie van de torenkraan van de Boelwerf, de laatste echt tastbare herinnering aan de enorme werf, toch in gang wordt gezet. De torenkraan en het schip de Belgica kunnen uitgroeien tot een trekpleister en een blijvende herinnering aan het industrieel verleden van Temse.
Je kan de volledige inventaris downloaden via een aanvraag op de website van het Rijksarchief.