CAG & ETWIE duiken in de kunstmeststoffen!

Engrais d'azote! Chilisalpeter! Ammoniumsulfaat! In 2021 duiken CAG, het Centrum voor Agrarische Geschiedenis, en ETWIE in de wereld van de kustmeststofproductie, op zoek naar het erfgoed dat van deze industrietak nog bewaard is.

Vele van de grote industriesectoren die hun stempel gedrukt hebben op de geschiedenis van bepaalde regio's en zelfs België in zijn geheel zijn de afgelopen decennia binnen erfgoedcontext grondig aan bod gekomen. Denk aan staal, textiel of steenkool. Er zijn musea aan gewijd en collecties rond opgebouwd, met machines en objecten, foto's en verhalen. Maar er zijn ook industriesectoren die tot op heden, ondanks een significante maatschappelijke impact, eerder onderbelicht zijn gebleven in dit erfgoedveld. De industriële productie van kunstmeststoffen is zo'n nijverheidstak.

Welke bedrijven maakten allemaal kunstmeststoffen in België? Welke processen en technische installaties kwamen daarbij kijken? Hoe evolueerde dit doorheen de tijd? Onder welke merknamen verkochten ze hun kunstmeststoffen? Hoe moesten de boeren deze kunstmeststoffen dan gebruiken? Maar vooral: is hier eigenlijk erfgoed van bewaard? Zijn er historische machines of installaties in museale collecties of in situ bewaard? Zijn er verpakkingen? Advertentiemateriaal? Bedrijfsarchieven? Fotocollecties? Getuigenissen van werknemers? Is er beschermd onroerend erfgoed? En wat is er bewaard gebleven bij de nog actieve kunstmeststofbedrijven zelf?

Kortom, een bijzonder vruchtbaar onderwerp met veel vragen om dit jaar uit te vogelen. (Hehe, snap je hem? Vogels... Vogelpoep... Guano-afzettingen.)

We hebben de afgelopen maand al heel wat partijen in het erfgoedveld (en daarbuiten) gecontacteerd. Maar mocht jij (of je instelling) nog beschikken over materiaaldat in het kader van dit onderzoek wel eens interessant zou kunnen zijn, of werkte je vroeger zelf in één van de vele bedrijven die kunstmeststoffen produceerden (en kan of wil je daar wat over vertellen), neem dan zeker contact met ons op: greet.draye@cagnet.be en robin@etwie.be.