Terugblik op 2022: Sanne voor de klas tijdens erfgoedklasbakken

In de loop van komende weken blikken we terug op een hele reeks boeiende projecten die we in 2022 mochten opstarten, verderzetten of voltooien. Ons Jaarboek 2022 kan je integraal lezen, maar we delen enkele erfgoedverhalen ook hier! De spits afbijten doen we met de erfgoedklasbakken.

Voor een klas vol zesjarigen staan ... Het is eens iets anders dan het ETWIE-bureau elke ochtend binnen te treden en de laptop open te klappen. Toen ik als achttienjarige voor de keuze stond wat ik met mijn leven wilde aanvangen, passeerden nochtans een aantal opties de revue. Mijn oog viel uiteindelijk op kunstwetenschappen en archeologie, maar (nipt) op de tweede plaats eindigde de opleiding tot kleuterjuf. Niet dat ik spijt heb van mijn keuze – ik werk nu in het leukste team van het land – maar wanneer FARO een oproep lanceert om vanuit het erfgoedveld naar een school te trekken als ‘erfgoedklasbak’ moet ik geen twee keer nadenken.

Erfgoed in de klas

‘Erfgoeddag maakt school’ luidt het thema van Erfgoeddag in 2022. Binnen dit thema nemen medewerkers uit de erfgoedsector – de erfgoedklasbakken – in de week na Erfgoeddag gedurende één uurtje een klas over om er te vertellen over hun job en hun passie: erfgoed.

Voor ik voor de klas kan en mag staan moet ik eerst zelf naar school. Oetang, een multidisciplinaire ontwerpstudio van leerervaringen, geeft workshops waar we leren over ons doelpubliek, de kinderen, over cultuureducatie en hoe we een verhaal kunnen opbouwen en vertellen. Ik leer dat elke leeftijd zijn specifieke vaardigheden en mogelijkheden heeft. Jonge leerlingen hebben nog veel verbeelding en proberen graag dingen uit. Grotere kinderen zijn zelfstandiger en kunnen goed samenwerken. Ik leer ook dat ik vanuit mijn eigen sterktes moet vertrekken, van dingen waar ik me goed bij voel. Dat blijkt naast spelen en doen verhalen vertellen te zijn. Ik zal me dus als erfgoedklasbak richten op de eerste graad van het lager onderwijs, kinderen van het eerste en tweede leerjaar.

Waarover ik les zal geven? Gezien ik binnen team ETWIE het themanetwerk rond textielerfgoed opvolg, beslis ik dat mijn les over textiel zal gaan. Textiel is immers overal. Maar wat is textiel? En hoe kom je van schaap tot wollen trui? Daar wil ik wel een lesuurtje over uitweiden. Tijdens een volgende workshop met Oetang krijgt de les definitief vorm. Ik deel mijn lesuur op in vier delen: een intro, een verhaal, een moment om alles te verwerken en een slot. Het ETWIE-kinderboek is mijn vertrekpunt. Ik print, knip, plak en vul een doos met allerlei soorten weefsels, materialen en stoffen.

De theorie heb ik achter de kiezen, mijn lesonderwerp ligt vast. Nu nog een school vinden die mij als leerkracht-voor-een-uurtje wil ontvangen. Ik registreer mijn voorstel online zodat geïnteresseerden me kunnen vinden en ‘boeken’. Spannend!

Juf Sanne

En dan is het zover! Ik ontvang twee aanvragen om les te geven. Eentje dicht bij huis en eentje in Gent. Ik stap de klas binnen en een twintigtal nieuwsgierige hoofdjes kijken mij, lichtjes in de war, aan. Ik ben niet hun ‘gewone’ juf, maar een vreemde persoon. Met een mysterieuze doos. Ik toon meteen de prent uit het kinderboek en de leerlingen raden het onderwerp van de les. Ze zien schaapjes, machines, naaiwerk, rekken vol kleren… Leerlingen uit het eerste leerjaar blijken niet op hun mondje gevallen en enthousiast hebben ze al gauw door dat mijn bezoekje rond textiel draait.

En dan wordt het tijd om zelf de handen uit de mouwen te steken! Ik leen van het Industriemuseum een demonstratieweefgetouw en neem weefkartonnetjes mee voor de leerlingen. Boven, onder, boven, onder… Ze weven erop los. In kleine groepjes zien ze ook hoe weven op een weefgetouw sneller gaat en meer mogelijkheden biedt dan een kartonnetje. Op het einde van de les toon ik nog een filmpje van een mechanisch weefgetouw uit het Industriemuseum. Wat maakt dat veel lawaai! En dat gaat nog veel sneller! Zo duurt het gelukkig minder lang om een lap stof te weven waarvan T-shirts kunnen worden gemaakt.

Voor de bel gaat, geef ik iedereen nog de opdracht om op weg naar huis goed te kijken en te voelen, want textiel is overal! Ik word uitgebreid geknuffeld en nagezwaaid, en keer tevreden en voldaan terug naar het ETWIE-bureau.

Met dank aan de leerkrachten en leerlingen van SBS De Oogappel in Ninove en De Sterrespits in Gent.