3D Digitalisering (2015-2017)

Musea en erfgoedorganisaties zoeken samen naar mogelijkheden om 3D-modellen te gebruiken voor de bewaring en de ontsluiting van industrieel en agrarisch erfgoed.

Project in het kort

• Titel: Duiken in de machine

• Partners: Texture, Centrum Agrarische Geschiedenis, erfgoedcel CO7, Vlaams Architectuur instituut (vroeger CVAa), ETWIE, Industriemuseum, meemoo (vroeger VIAA en PACKED) en Zuidwest

• Locatie: Vlaanderen

• Looptijd: 2015-2017

• Budget: Projectsubsidies voor ontwikkelingsgerichte en internationale cultureel-erfgoedprojecten (€ 70.000 en € 80.000)

• Contactpersoon: joeri@etwie.be

Doel

Erfgoedbeheerders stoten vaak op problemen bij het bewaren van oude machines. De conservering is niet vanzelfsprekend: de stukken vragen een grote opslagcapaciteit en heel wat technisch onderhoud. Bovendien is het niet eenvoudig om dit erfgoed toegankelijk te maken voor het grote publiek. Vaak zitten de interessantste onderdelen binnenin een machine. Vandaar dit project. Het onderzoekt de kansen van 3D-technologie voor de bewaring en ontsluiting van industriële en agrarische machines.

“Enerzijds is de conservering van deze stukken niet vanzelfsprekend: ze vragen een grote opslagcapaciteit en heel wat technisch onderhoud. Anderzijds is het niet eenvoudig om deze stukken op een duidelijke, interactieve manier toegankelijk te maken voor het grote publiek. Het meest interessante zit immers aan de binnenzijde.”

Projectcoördinator Tine Verroken

Aanpak

Digitalisatietechnieken verkennen

Tijdens de eerste fase werd een waaier aan digitalisatietechnieken losgelaten op een beperkt aantal machines om uitdagingen en kansen te ontdekken.

• Een hopplukmachine van het Hopmuseum Poperinge werd door de scanner gehaald van de grenspost in de Waaslandhaven om de interne werking bloot te leggen.

• Op de zwingelturbine van Texture werd een Reverse Engineering uitgevoerd waarbij de volledige machine met bewegende interne componenten in een CAD-pakket werd getekend.

• Howest Kortrijk ondersteunde het project en maakte onder meer technische modellen, zorgde voor een Google Cardboard VR-ervaring en voor 3D-prints en maquettes van de machines.

Case: binnenkijken in een naaimachine

Het departement Werktuigkunde van de KU Leuven ging aan de slag met een Singer-naaimachine van het Industriemuseum. Een CT-scan legt nu ook haar verborgen inwendige werking bloot.

Best practices ontwikkelen

In de tweede fase werden intensieve case studies uitgevoerd met als doel best practices te creëren voor het brede erfgoedveld. De 3D-digitalisering kent namelijk uiteenlopende technieken en bewaartermijnen. Als we vandaag machines digitaliseren, in welke bestandstypes worden die bestanden opgeslagen en van welke software ben je dan afhankelijk om ze in de toekomst nog te kunnen openen?

Case: video roterij en vlassite D’Hondt

Van de roterij en vlassite D’Hondt werd een video ontwikkeld die de werking va de stoomketels tot leven wekt.

Resultaat

Gedigitaliseerde machines

De projectresultaten werden na afloop van het traject gedeeld op de website Duiken in de machine. Je vindt er tien uitgewerkte cases terug. Zo werd voor de 'Mule Jenny', een spinmachine in het Industriemuseum, een Kinect Applicatie ontwikkeld. Bekijk de video:

Best practices

Organisaties die over de knowhow beschikken om industrieel en agrarisch erfgoed te digitaliseren, werkten richtlijnen uit en deelden hun ervaringen tijdens een ontmoetingsdag.