Liften

Historiek

Vanaf het begin van de 19de eeuw worden in de mijnen liften gebruikt die door stoommachines aangedreven worden. De geschiedenis van de moderne lift voor het verticaal transport van personen begint echter maar halfweg de 19de eeuw. In 1857 brengt de firma Otis haar eerste liften op de markt in de Verenigde staten. Tien jaar later stelt Léon Edoux de hydraulische lift voor, die de druk van het waterleidingsnet als drijfkracht gebruikt. De elektrische lift, ontworpen door Werner Siemens en Hulstie vanaf 1880, verdringt echter al snel de andere sytemen.

In Europa zien enkele grote fabrikanten al snel het levenslicht: naast Edoux in Frankrijk zijn er ook de firma's Schindler en Schlieren in Zwitserland, Stigler in Italië... In België worden deze grote merken vaak vertegenwoordigd door lokale ondernemingen. Toch beginnen ook enkele bedrijven in ons land met de productie. De Ateliers Jaspar in Luik starten vanaf 1893 met de bouw van elektrische liften, die ze wereldwijd zullen exporteren. In Antwerpen vindt men vanaf het begin van de 20ste eeuw de firma's Daelemans en Thiery.

Tot aan de Tweede Wereldoorlog volgt de productie van de liftkooien de evolutie van de architectuurstijlen. De historische liften, die gewoonlijk perfect in de ruimte van het trappenhuis en het architecturale decor geïntegreerd zijn, vormen vaak echter meesterwerken van het ambachtelijke werk. De ateliers maken dan ook gebruik van de diensten van ambachtelijke meubelmakers, siersmeden, meester-glasblazers...

Erfgoed

Een Koninklijk Besluit uit 2003 over de beveiliging van liften, in combinatie met een verlies van de betrokken vakkennis, zorgde ervoor dat het behoud van historische liften onder druk kwam te staan. De laatste jaren is er, vooral in Antwerpen en Brussel, echter meer aandacht voor de erfgoedwaarden van oude liften.