Spinnen

Vezelgaren spinnenis het ineendraaien van lossevezels tot draad. Losse vezels van materialen als wol, vlas en katoenzijn niet geschikt om mee teweven, naaien, breien of haken. Ze moeten daarom eerst tot bruikbare draden verwerkt worden.

Historiek

Het spinnen is erop gebaseerd dat door het in elkaar draaien van de losse vezels er een langere en sterkere draad kan ontstaan. Dit kan gebeuren met verschillende hulpmiddelen. De allereenvoudigste manier is met de vingers, maar daarmee ontstaat een onregelmatige draad. Bovendien gaat het spinnen dan erg langzaam.

De eenvoudigste manier van spinnen is met een steen, waarbij eenvoudig een steen aan een draad werd gehangen. Door deze een zwiep te geven, bleef de steen draaien. Aan het losse uiteinde werd langzamerhand meer vezelmateriaal toegevoegd.

Een andere eenvoudige manier om te spinnen is met behulp van eenspintol. De spintol bestaat meestal uit een rond stokje waaraan een plat rond schijfje is bevestigd. Aan dit schijfje wordt een draad bevestigd, waarbij de tol met het schijfje naar beneden hangt. In de ene hand wordt de draad met de te spinnen vezels over de hand vastgehouden, de andere hand pakt steeds kleine plukjes van de vezels en voegt ze toe aan de bestaande draad. Door de draaiende beweging van de tol wordt de draad gevormd.

Een hele vooruitgang ten opzichte van de spintol was de introductie van hetspinnewiel. Afhankelijk van de mate van perfectionering van het spinnewiel en de dikte van de geweven draad, kan een spinner of spinster met een spinnewiel per dag 2 tot 4 maal meer draad spinnen dan met eenspintol.

Het spinnen is een van de eerste textielbewerkingen die werd gemechaniseerd, door de uitvinding van de Spinning Jenny. Deze door handkracht aangedreven machine kon aanvankelijk acht spillen bevatten. Op het einde van de 18e eeuw bestonden er al machines met 120 spillen. Deze schaalvergroting leidde tot de behoefte aan een centrale krachtbron zoals een watermolen of eenstoommachine. Dit resulteerde in de opkomst van de fabrieksmatige textielproductie. Daarna werden opeenvolgend nog de waterframe, de Mule Jenny en de self-actor uitgevonden, waarbij telkens aan efficiëntie werd gewonnen.