Leer

Historiek

Leerlooien was vooral een stedelijk ambacht en plattelandsdorpen waren dus aangewezen op de invoer uit steden als Turnhout of Antwerpen. Schoenmakers vond je in vrijwel elk dorp, terwijl gareelmakers vaak meerdere dorpen bedienden. Het ambacht van het zadel- en gareelmaken, dat veel precisiewerk vergde, werd vooral thuis uitgeoefend. Dit ambacht bereikte zijn hoogtepunt tussen 1860 en 1950, met zelfs groothandels die specifieke gereedschappen aanboden. Nadien zorgden de mechanisatie en industrialisering van de landbouw voor alternatieven.

Techniek

Leer wordt vervaardigd op basis van dierenhuiden. Na het ontvlezen en ontharen van de huid, wordt het leer gelooid, een proces waarbij de eiwitten in de huid onoplosbaar worden gemaakt met behulp van een looizuur. De soepelheid van het leer bepaalt het gebruik. Zo vergen garelen, zadels en riemen een stevig (tuig)leder, terwijl schoen- en tassenmakers meer soepelheid verlangen.

Erfgoed

De ambachtelijke leerlooierijen zijn in Vlaanderen bijna volledig verdwenen. In het Openluchtmuseum Bokrijk bestaat er een hele werking rond leder via demonstraties en workshops.