contact
MyEtwie
Thema in de kennisbank

Schoenen

Hoofdthema

Historiek

Al van in de prehistorie maakt de mens schoenen om de voetzool te beschermen tijdens het wandelen en de voeten warm te houden. Van leren moccasins en sandalen tot houten klompen. De afwerking van de schoen was van meet af aan ook een status-element.

Zo waren sandalen met een hak bij de Egyptenaren voorbehouden voor de hogere klassen. De lagere klassen liepen blootvoets. Maar ook praktische overwegingen speelden me in het design van de schoen. Slagers droegen vaak schoenen met hakken zodat het leer niet te snel aangetast raakt door al het bloed op de vloer van het slachthuis. Griekse en Romeinse theaterspelers gebruikten schoenen met hoge platformhakken om letterlijk de 'stand' van het personage aan te geven. Tegelijk werden hoge hakken geassocieerd met prostitutie. Tijdens de middeleeuwen waren de puntschoenen evenals schoenen met hak (voor dames én heren) erg in trek.

Vanaf de 17de eeuw droeg men vooral schoenen met een genaaide lederen zool zoals vandaag deze vandaag, mits ietwat ander design, nog steeds gemaakt worden. De leest waarop de schoenen gevormd worden was wel nog uniform. Dit betekent dus dat er in een paar schoenen geen onderscheid was tussen een linker- en rechtervoet.

In de 18de eeuw werd het schoenmaken gecommercialiseerd via de thuisnijverheid. Handelaars bezorgden leer en de nodige materialen bij thuisarbeiders die dan een aantal paar schoenen tegen een afgesproken stukprijs vervaardigen als bijverdienste. Nadien verkoopt de handelaar de schoenen. Lange tijd bleef het schoenmaken een ambachtelijk beroep, maar op het einde van de 19de eeuw begon de mechanisatie zich op te dringen. Echter, machines konden enkel 'standaard' schoenen maken, terwijl de handgemaakte schoenen een luxueuzere afwerking konden krijgen en bovendien exact op maat van de voet konden worden gemaakt, rekening houdend met de grote differentiatie tussen voeten (of bijvoorbeeld pijnlijke bultjes of eksterogen). De modetrends mogen hierbij ook niet buiten beschouwing worden gelaten.

Langzaam maar zeker wonnen machines echter terrein door constante verbeteringen waardoor ze nauwkeuriger en sneller werkten. Nieuwe materialen zoals rubber en plastiek deden hun intrede en veranderden de schoenindustrie, die traditioneel voornamelijk met leder werkt.

Titel Auteur Jaar
Bloei en teloorgang van de schoennijverheid in Tielt Julien VERBRUGGE 2007 Bekijk de publicatie
Chaussures d'Iseghem. Over een schoennijverheid met internationale weerklank Raf VANDENBERGHE 2017 Bekijk de publicatie
De espadrille: een schoen voor mijnwerkers en fashionista's Sofie DE SCHAMPELEIRE 2013 Bekijk de publicatie
De schoen van toen L. PEETERS 1984 Bekijk de publicatie
De schoen van toen. Erfgoedzorg voor een bedreigd ambacht. Joeri JANUARIUS, Steven DE WAELE, Eric DE KEYZER, Tijl VEREENOOGHE 2018 Bekijk de publicatie
De schoenfabriek "La Merveille" van G. Pannemaecker in volle werking. Julien VERBRUGGE 1985 Bekijk de publicatie
De schoenindustrie van België. L. VANDAELE 1986 Bekijk de publicatie
De schoennijverheid en het schoeiselmuseum in Izegem Raf VANDENBERGHE 2003 Bekijk de publicatie
De schoennijverheid en het schoeiselmuseum in Izegem. R. VANDENBERGHE 2003 Bekijk de publicatie
De schoennijverheid in Ardooie Gustave DEBUSSCHERE 2005 Bekijk de publicatie
De sociale organisatie en strijd in de Izegemse schoennijverheid J. MESTDAGH 2004 Bekijk de publicatie
De teloorgang van de Izegemse schoennijverheid Raf VANDENBERGHE 2002 Bekijk de publicatie
Geschiedenis van de Izegemse schoennijverheid RAF VANDERBERGHE 2016 Bekijk de publicatie
Hoe ik schoenmaker werd. Raf VANDENBERGHE 2008 Bekijk de publicatie
Izegem als centrum van luxeschoenen, opkomst en bloei Raf VANDENBERGHE 2002 Bekijk de publicatie
Zlin en Izegem : twee schoensteden worden partners. C. DEFORCHE 1998 Bekijk de publicatie
Zweetarbeid en zweetloners : de thuisarbeid in de Izegemse schoenmakerij 1840-1940 Jurgen MESDAGH 2003 Bekijk de publicatie

Verwante gemeentes

Google Maps laden ...

Wil je hier graag meer over weten?