Schoenen
HoofdthemaHistoriek
Al van in de prehistorie maakt de mens schoenen om de voetzool te beschermen tijdens het wandelen en de voeten warm te houden. Van leren moccasins en sandalen tot houten klompen. De afwerking van de schoen was van meet af aan ook een status-element.
Zo waren sandalen met een hak bij de Egyptenaren voorbehouden voor de hogere klassen. De lagere klassen liepen blootvoets. Maar ook praktische overwegingen speelden me in het design van de schoen. Slagers droegen vaak schoenen met hakken zodat het leer niet te snel aangetast raakt door al het bloed op de vloer van het slachthuis. Griekse en Romeinse theaterspelers gebruikten schoenen met hoge platformhakken om letterlijk de 'stand' van het personage aan te geven. Tegelijk werden hoge hakken geassocieerd met prostitutie. Tijdens de middeleeuwen waren de puntschoenen evenals schoenen met hak (voor dames én heren) erg in trek.
Vanaf de 17de eeuw droeg men vooral schoenen met een genaaide lederen zool zoals vandaag deze vandaag, mits ietwat ander design, nog steeds gemaakt worden. De leest waarop de schoenen gevormd worden was wel nog uniform. Dit betekent dus dat er in een paar schoenen geen onderscheid was tussen een linker- en rechtervoet.
In de 18de eeuw werd het schoenmaken gecommercialiseerd via de thuisnijverheid. Handelaars bezorgden leer en de nodige materialen bij thuisarbeiders die dan een aantal paar schoenen tegen een afgesproken stukprijs vervaardigen als bijverdienste. Nadien verkoopt de handelaar de schoenen. Lange tijd bleef het schoenmaken een ambachtelijk beroep, maar op het einde van de 19de eeuw begon de mechanisatie zich op te dringen. Echter, machines konden enkel 'standaard' schoenen maken, terwijl de handgemaakte schoenen een luxueuzere afwerking konden krijgen en bovendien exact op maat van de voet konden worden gemaakt, rekening houdend met de grote differentiatie tussen voeten (of bijvoorbeeld pijnlijke bultjes of eksterogen). De modetrends mogen hierbij ook niet buiten beschouwing worden gelaten.
Langzaam maar zeker wonnen machines echter terrein door constante verbeteringen waardoor ze nauwkeuriger en sneller werkten. Nieuwe materialen zoals rubber en plastiek deden hun intrede en veranderden de schoenindustrie, die traditioneel voornamelijk met leder werkt.
Actoren
Wie heeft iets?
Wie kan iets?
Verwante publicaties
Titel | Auteur | Jaar | |
---|---|---|---|
Bloei en teloorgang van de schoennijverheid in Tielt | Julien VERBRUGGE | 2007 | Bekijk de publicatie |
Chaussures d'Iseghem. Over een schoennijverheid met internationale weerklank | Raf VANDENBERGHE | 2017 | Bekijk de publicatie |
De espadrille: een schoen voor mijnwerkers en fashionista's | Sofie DE SCHAMPELEIRE | 2013 | Bekijk de publicatie |
De schoen van toen | L. PEETERS | 1984 | Bekijk de publicatie |
De schoen van toen. Erfgoedzorg voor een bedreigd ambacht. | Joeri JANUARIUS, Steven DE WAELE, Eric DE KEYZER, Tijl VEREENOOGHE | 2018 | Bekijk de publicatie |
De schoenfabriek "La Merveille" van G. Pannemaecker in volle werking. | Julien VERBRUGGE | 1985 | Bekijk de publicatie |
De schoenindustrie van België. | L. VANDAELE | 1986 | Bekijk de publicatie |
De schoennijverheid en het schoeiselmuseum in Izegem | Raf VANDENBERGHE | 2003 | Bekijk de publicatie |
De schoennijverheid en het schoeiselmuseum in Izegem. | R. VANDENBERGHE | 2003 | Bekijk de publicatie |
De schoennijverheid in Ardooie | Gustave DEBUSSCHERE | 2005 | Bekijk de publicatie |
De sociale organisatie en strijd in de Izegemse schoennijverheid | J. MESTDAGH | 2004 | Bekijk de publicatie |
De teloorgang van de Izegemse schoennijverheid | Raf VANDENBERGHE | 2002 | Bekijk de publicatie |
Geschiedenis van de Izegemse schoennijverheid | RAF VANDERBERGHE | 2016 | Bekijk de publicatie |
Hoe ik schoenmaker werd. | Raf VANDENBERGHE | 2008 | Bekijk de publicatie |
Izegem als centrum van luxeschoenen, opkomst en bloei | Raf VANDENBERGHE | 2002 | Bekijk de publicatie |
Zlin en Izegem : twee schoensteden worden partners. | C. DEFORCHE | 1998 | Bekijk de publicatie |
Zweetarbeid en zweetloners : de thuisarbeid in de Izegemse schoenmakerij 1840-1940 | Jurgen MESDAGH | 2003 | Bekijk de publicatie |
Locaties
Verwante gemeentes