contact
MyEtwie
Thema in de kennisbank

Trams en bussen

Hoofdthema

Historiek


In bijna anderhalve eeuw maakte het stads- en streekvervoer een spectaculaire technologische ontwikkeling mee: van paardentrams naar stoomlocomotieven, de eerste elektrische trams op het einde van de 19de eeuw, de accutrams in Gent (1899), en de dieseltrams in het interbellum. Vanaf 1885 groeide het buurtspoornet razendsnel. De Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen (NMVB) regelde de exploitatie van de verschillende lijnen. Vanaf de jaren 1950 nam de autobus de rol van de tram grotendeels over. Enkel in Antwerpen, in Gent en aan de kust hield de tram stand.

Tot aan de Tweede Wereldoorlog speelde ons land ook een belangrijke rol in de constructie van tram- en treinmaterieel. De meeste constructeurs waren in Wallonië gevestigd, zoals Cockerill, maar ook in Vlaanderen waren bedrijven gevestigd, zoals Ragheno in Mechelen. In Brugge is Bombardier, dat Brugeoise et Nivelles overnam, nu nog actief. Ook in de autobussector verwierven Belgische constructeurs, als Minerva, Auto-Miesse, Brossel en Bostovo, een stevige reputatie. In deze sector overleefden twee constructeurs: Jonckheere (1881) en Van Hool (1947).

Erfgoed

In Vlaanderen worden nu op verschillende locaties ca. 200 historische trams en autobussen bewaard. Vaak werden de voertuigen door vrijwilligers van de sloop gered en gerestaureerd. Belangrijke collecties bevinden zich onder meer in het Vlaams Tram- en Autobusmuseum (VlaTAM) in Berchem en op de Tramsite Schepdaal. In Gent beheert de vzw ETG een waardevolle collectie rijtuigen van het stadsvervoer. De collectie trams aan de kust wordt niet in een museale context getoond. Tijdens de zomer worden er wel ritten uitgevoerd met de historische trams.

In 2008 werd de koepelvereniging 'MobiliteitsErfgoed Tram en Autobus' (META) opgericht in de schoot van De Lijn. META wil, samen met de vrijwilligers van haar ledenorganisaties, het verhaal van het tram- en buserfgoed vertellen en zorg dragen voor de collecties, sites en kennis.

Titel Auteur Jaar
De boerentram door Pepingen: 1906-1966... Maurice COCHEZ 2017 Bekijk de publicatie
De buurtspoorwegen in de Provincie Antwerpen. De tramlijnen in een notendop Stefan JUSTENS 2010 Bekijk de publicatie
De collectie van het Vlaams Tram- en Autobusmuseum Eric KEUTGENS 2007 Bekijk de publicatie
De tram 'L'. De geschiedenis van de tram Londerzeel - Brussel Alfons MOYERSONS 2020 Bekijk de publicatie
Een tram in Mol Jos FOETS, Paul KERSEMANS 2023 Bekijk de publicatie
Het openbaar vervoer aan de Belgische kust (deel 2). De Oostendse stadstram André ANNYS 1997 Bekijk de publicatie
Het openbaar vervoer in België 1980 - 1990. De grote ontsporing Jacques PEETERS 2020 Bekijk de publicatie
Histoire des tramways et vicinaux belges J. DELMELLE 1981 Bekijk de publicatie
Honderdvijftig jaar stadstram in Gent (1874-2024) Mark RUMMENS 2024 Bekijk de publicatie
NostalBus: 10 jaar passie voor autobussen en hun liefhebbers Sven DE BOECK 2021 Bekijk de publicatie
Tramania s.n. 2009 Bekijk de publicatie

Verwante gemeentes

Google Maps laden ...

tramsite_schepdaal2

60 jaar Buurtspoortwegmuseum

24 april, 2022 - 11 september, 2022 Schepdaal
Meer evenementen

Wil je hier graag meer over weten?