Thema's

Rekenhulpmiddelen

Privéverzamelaars

ETWIE zet zijn professionele expertise en netwerk in voor de inhoudelijke en organisatorische ondersteuning van vrijwilligers en privéverzamelaars. ETWIE begeleidt privéverzamelaars bij het behoud, het beheer, de ontsluiting en de communicatie.

Project in het kort

Titel: Privéverzamelaars
Locatie: Vlaanderen en Brussel
Looptijd: doorlopend
Budget: Structurele werking ETWIE
Contactpersoon: sanne@etwie.be

Foto: Elektronische rekenmachine Friden, collectie Serge Devidst, Foto ETWIE

Doel

ETWIE wil weten wie en wat er zich allemaal afspeelt in het Vlaamse erfgoedveld van vrijwilligers en privéverzamelaars en gaat daarom op bezoek bij de privéverzamelaars. Ze beschikken namelijk over veel technische en historische bagage. Kennis die ze graag delen met een breder netwerk om tegelijkertijd ook hun eigen expertise verder uit te breiden. Door de kennis over gespecialiseerde onderwerpen en de werking van oude mechanismen voor het voetlicht te brengen, wordt deze geborgd.

“Als ik nadenk over het voortbestaan van mijn collectie, dan hoop ik dat mijn verzameling compleet mag blijven en ergens een plek krijgt op een interessante plaats, in een museum bijvoorbeeld, waar alles met zorg bewaard wordt en het publiek de stukken ook kan bewonderen.”
Gerard Segers, verzamelaar van scheerapparaten

Aanpak

Waarderingstrajecten

Onder andere voor waarderingstrajecten en herbestemmingen doet ETWIE een beroep op de verzamelaars uit het netwerk. Ook om de hiaten in de eigen kennis te dichten, zoekt ETWIE actief naar personen met een specifieke kennis of verzameling.

Zichtbaarheid

ETWIE geeft de privéverzamelaars een podium om hun collectie vindbaar te maken voor externen. Via de ETWIE-kennisbank kan je per thema vinden wie iets heeft en wie iets weet. Zo willen we niet alleen gegevens over collecties en verzamelingen vergaren, maar die ook delen met het erfgoedveld.

Hulp bij behoud en beheer

Tot slot helpt ETWIE privéverzamelaars die vragen hebben over het behoud en beheer van hun collectie:

Hoe kunnen ze deze het beste beschrijven?
Waar kunnen ze informatie vinden over de restauratie van een bepaald object?
Komen ze in aanmerking voor een subsidie? En waar vinden ze financiering voor een project?
Horen er stukken niet meer thuis in hun collectie, waar kunnen ze dan herbestemd worden?

“Voor veel verzamelaars gaat het niet enkel om het vergaren van zoveel mogelijk objecten, even belangrijk is het om de achtergrond te onderzoeken, de geschiedkundige context, onbekende types identificeren... Er is al heel wat bekend over historische naaimachines, maar er valt nog heel veel te onderzoeken. Ik denk dat er op dat vlak een vruchtbare wisselwerking kan zijn tussen musea enerzijds en enthousiaste verzamelaars anderzijds.”
Carl Engelhard, naaimachineverzamelaar

Cases

Reportage over rekenhulpsystemen

Optellen, aftrekken, vermenigvuldigen, delen, logaritmes, sinussen, cosinussen en tangensen; het is weinigen gegeven om al deze berekeningen uit het hoofd te doen. Door de eeuwen heen werden manieren gezocht om het rekenen te vergemakkelijken en om ingewikkelde bewerkingen uit te voeren. Rekenlinialen bestonden in alle maten en vormen, voor verschillende toepassingen en beroepen.

Vanaf de 18de eeuw werden er machines ontworpen die het optellen en vermenigvuldigen in jouw plaats deden. Hiervoor werden verschillende technieken en systemen uitgevonden en bedacht. Mechanische rekenmachines werden wereldwijd gebruikt tot de opkomst van de elektronische rekenmachines omstreeks het midden van de 20ste eeuw. Vanaf dan raakten ze in onbruik en ging tevens de kennis van en over de werking verloren.

In een reportage brengen Serge Devidts, Dirk Standaert en Cris Van De Velde, drie verzamelaars van rekenhulpmiddelen, de historische stukken weer tot leven. Ze tonen hun meest markante toestellen en vertellen waarom ze rekenhulpmiddelen verzamelen, welk aspect van het rekenen hen aantrekt en hoe ze hun technische kennis vergaarden.

rekenkaart_CollectieDirkStandaert_FotoETWIE

Foto: Een rekenkaart uit de collectie van Dirk Standaert.

Foto: Cris Van De Velde, verzamelaar van rekenhulpmiddelen.

Foto: Elektronische rekenmachine uit de collectie van privéverzamelaar Serge Devidts.

Foto: Rekenboek, collectie Dirk Standaert, foto ETWIE

Verzameling brandweerhelmen en brandblusapparaten

Binnen het pilootproject rond het brandweererfgoed kwam Sanne Van Bellingen gepassioneerde verzamelaars tegen. Zo verzamelt Paul uit Lint brandweerhelmen. Zijn collectie bestaat ondertussen uit een slordige duizenddriehonderd unieke exemplaren uit binnen- en buitenland. Hij bouwde er achter zijn huis zelfs een aparte ruimte voor.

Een andere Paul, uit Mechelen, heeft op zijn beurt een collectie van om en bij de vijfhonderd brandblusapparaten. Om nog maar te zwijgen over de verzameling van de vrijwilligers van het Aalsterse brandweermuseum.

Foto: Brandweerhelmen op de rekken van een privéverzamelaar.

Scheerapparaten en elektriciteit

Gerard Segers beschikt dan weer over een fantastische collectie elektrische scheerapparaten. Gust Van den Brande op zijn beurt verzamelt alles wat met elektriciteit te maken heeft en zorgt ervoor dat het in werkende toestand verkeert. In zijn klein museum Hier brandt de lamp kom je er alles over te weten.