Tabak

Historiek

De tabaksplant is een nijverheidsgewas dat in ons land vanaf de eerste helft van de 17de eeuw werd geteeld. Door de aanwezigheid van lichte leemgrond ontwikkelde de streek van Wervik zich tot een van de belangrijkste teeltgebieden. Andere belangrijke regio's waren de streek rond Geraardsbergen en Appelterre (Ninove), Ath en de streek rond de Semois. De tabaksteelt bleef echter steeds een vrij marginaal fenomeen. De tabaksnijverheid deed immers in belangrijke mate beroep op geïmporteerde tabak. In tabaksfabrieken, die een grote geografische verspreiding kenden, werd de tabaksplant verwerkt tot verschillende eindproducten: kerftabak, pruimtabak, snuiftabak, sigaren of sigaretten.

Erfgoed

Heel wat roerend tabakserfgoed kreeg een onderkomen in het Nationaal Tabaksmuseum in Wervik. Ook enkele kleinere musea, onder meer in Sint-Niklaas en Arendonk, focussen op tabak vanuit een lokaal of regionaal perspectief. Heel wat aspecten van het tabaksverhaal werden intussen ook grondig onderzocht en gedocumenteerd. Tegelijk staat het onroerend tabakserfgoed sterk onder de druk: de meeste droogstellingen en -schuren, tabaksasten, tabaksfabrieken... zijn intussen uit het landschap verdwenen.

In 2017 publiceerde het agentschap Onroerend Erfgoed een uitgebreid onderzoeksrapport over het tabakserfgoed in Vlaanderen, uit de periode tussen 1850 en 1970.